ارزیابی صفات مورفوفیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی اکوتیپ‌های مختلف مریم‌گلی پرساقه (salvia multicaulis vahl.) استان همدان

مقدمه: مریم گلی پرساقه (salvia multicaulis vahl.) گیاه دارویی متعلق به تیره نعناعیان (lamiaceae) می باشد که در طب سنتی و بومی کاربرد گسترده ای دارد.هدف: این پژوهش به منظور ارزیابی صفات مرفوفیزیولوژیکی، میزان اسانس و محتوای فنل و فلاونوئیدی اکوتیپ های گیاه مریم گلی پرساقه در مناطق مختلف استان همدان به اجرا درآمد.روش بررسی: در این تحقیق، 11 اکوتیپ گیاه مریم گلی پرساقه از مناطق مختلف استان همدان در بهار 1395 در مرحله گلدهی کامل جمع آوری و از لحاظ مرفوفیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه بندی اکوتیپ ها بر اساس صفات مورفوفیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی از طریق تجزیه خوشه ای و همبستگی صفات کمی نیز به روش پیرسون انجام شد.نتایج: نتایج به دست آمده بین اکوتیپ های مورد بررسی نشان داد که میزان اسانس با ارتفاع گیاه، طول گل آذین، وزن خشک شاخه گل دهنده و عملکرد اسانس همبستگی مثبت معنی دار داشت. عملکرد اسانس علاوه بر خصوصیات فوق با طول نهنج، وزن تر و خشک گل و وزن خشک بوته نیز همبستگی معنی داری داشت. بیشترین میزان وزن خشک سرشاخه گل دار مربوط به اکوتیپ لشکردر، بیشترین میزان وزن خشک گل مربوط به اکوتیپ غرب همدان و بیشترین میزان وزن خشک بوته مربوط به اکوتیپ یلفان بود. بیشترین میزان اسانس مربوط به اکوتیپ های غرب همدان و لشکردر بود. همچنین اکوتیپ وهنان، بیشترین میزان فنل و فلاونوئید را داشت. بر اساس نتایج تجزیه خوشه ای، 11 اکوتیپ در 2 گروه جداگانه قرار گرفتند. نتیجه گیری: ارزیابی صفات مورفوفیزیولوژی و فیتوشیمیایی نشان داد که بین اکوتیپ های مورد مطالعه از نظر مرفوفیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی تنوع قابل ملاحظه ای وجود دارد.