اثرات تحریکی عصاره قارچی بر تولید سیلی‌مارین در کشت ریشه‌های مویین گیاه دارویی خارمریم (Silybum marianum)

مقدمه: سیلی‌مارین، استخراج شده از دانه‌های گیاه خارمریم اغلب در درمان بیماری‌های کبدی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ریشه‌های مویین حاصل ازگیاه خارمریم قادر به تولید سیلی‌مارین هستند.هدف: استفاده از عوامل محرک، راه مناسبی جهت افزایش تولید متابولیت‌ها در شرایط درون شیشه می‌باشد. محرک‌ها موجب تغییر در مسیر بیوسنتز متابولیت‌ها شده و بدین سبب در شناخت بهتر، از مسیر سیگنالینگ سلولی موثر می‌باشند.روش بررسی: در این پ‍ژوهش پس از کشت ریشه‌های مویین گیاه خارمریم، تاثیر غلظت‌های مختلف عصاره قارچ‌های fusarium oxysprum و phytophtora meloni (0، 10 و 20 میلی‌گرم بر 50 میلی‌لیتر محیط کشت) بر میزان تولید فلاونولیگنان‌ها با استفاده از کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌برداری در 4 زمان مختلف (0، 24، 48 و 72 ساعت) انجام شد.نتایج: نتایج نشان دادند که کشت ریشه‌های مویین گیاه خارمریم حاوی مقادیر بالایی از فلاونولیگنان‌ها شامل سیلی‌کریستین، سیلی‌دیانین، سیلی‌بین، ایزوسیلیبین و تاکسی‌فولین می‌باشند. در محیط‌های تیمار شده با عصاره‌f. oxysprum (10 میلی‌گرم بر 50 میلی‌لیتر محیط کشت) حداکثر میزان تولید سیلی‌مارین (mg g-1 dw 32/0) در پایان 72 ساعت مشاهده شد (28/2 برابر شاهد). در محیط‌های تیمار شده با ph. meloni (20 میلی‌گرم بر 50 میلی‌لیتر محیط کشت)، حداکثر میزان تولید سیلی‌مارین (mg g-1 dw 13/0) در پایان 72 ساعت مشاهده شد (9/1 برابر شاهد).نتیجه‌گیری: کشت ریشه‌های مویین گیاه خارمریم بسیار مستعد تحریک با محرک‌های قارچی می‌باشند که برای افزایش قابلیت تولید سیلی‌مارین از طریق کشت ریشه‌های مویین گیاه خارمریم در مقادیر بالا مفید می‌باشد.