ارزیابی اثرات‌ عصاره چهار گیاه دارویی‌ بر حذف پلاسمید، تغییر شکل و محتوای دیواره سلولی‌ چندین سوش از باکتری کلبسیلا پنومونیه

مقدمه: مقاومت به آنتی‌بیوتیک‌ها یک مشکل رو به گسترش است. بااستفاده نامناسب از آنتی‌بیوتیک‌ها گونه‌هایی از باکتری‌ها به داروهای ضدمیکروبی مقاوم می‌شوند و سیر درمان را مشکل می‌کنند. گیاهان دارویی و مشتقات حاصل از آنها منبع خوبی برای درمان بوده و اثرات موثری علیه حذف مقاومت دارویی دارند.هدف‌: بررسی اثر ضد‌میکروبی، ضد‌پلاسمیدی و نحوه عملکرد عصاره‌های چهار گیاه دارویی بر روی سوش‌های حاوی پلاسمید باکتری کلبسیلا پنومونی مقاوم به آنتی‌بیوتیک‌های مختلف.روش بررسی‌: باکتری‌های کلبسیلا پنومونیه از نمونه‌های بیمارستانی خالص‌سازی شده تست آنتی‌‌بیوگرام شده و عصاره‌های آبی و الکلی گیاهان مورد بررسی، استخراج شد‌. مطالعه کمترین غلظت باز دارنده از رشد(mic) عصاره‌های استخراج شده نسبت به سوش‌های مقاوم کلبسیلا پنومونی انجام گرفت. بیشترین غلظت عصاره که باکتری در آن رشد می‌کردsic) ‌( برای انجام آزمایش حذف پلاسمید استفاده شد. آنتی‌بیوتیک‌های مورد استفاده عبارت بودند از: آموکسی‌سیلین (amox)، آمپی‌سیلین (ap)، سفتی زوکسیم (caz)، سفوتاکسیم (ctx) و وانکومایسین (v). پس از در معرض قرار دادن باکتری‌ها با عصاره‌های موردنظر، مورفولوژی آنها بررسی شد و سپس بر روی سوش‌های حاوی پلاسمید اثر حذف انتخابی پلاسمید‌‌ها بررسی شد. نتایج: مطالعه کمترین غلظت بازدارنده از رشد (mic) عصاره‌های استخراج شده نشان داد که تمامی عصاره‌ها خاصیت ضد‌میکروبی داشته و قادر بودند از رشد سوش‌های مقاوم کلبسیلا پنومونیه جلوگیری کنند. بیشترین خاصیت ضد‌میکروبی این عصار‌ها مربوط به عصاره‌های آویشن و پرسیاوش‌ بود. بررسی حساسیت دارویی نسبت به آنتی‌بیو‌تیک‌های ذکر شده در سوش‌هایی که در معرض رقت‌های مختلف sic ‌قرار گرفته بودند و مقایسه آن با سوش‌هایی که در معرض عصاره‌ قرار نگرفتند، نشان داد که تغییر زیادی در mic و کاهش مقاومت دارویی ایجاد نمی‌شود. بررسی مورفولوژی باکتری‌هایی که در معرض عصاره قرار گرفته‌اند، نشان داد که وقتی سوش‌های کلبسیلا در معرض عصاره‌های آویشن و پرسیاوش قرار می‌گیرند،کوچکتر شده و کپسول باکتری از بین می‌رود. علاوه برتغییر شکل باکتری، خصوصیت رنگ‌پذیری این باکتری نیز تغییر پیدا می‌کند. این نتیجه نشان دهنده اثر‌ موتاژنیک قوی این عصاره‌ها می‌باشد و اینکه این عصاره‌ها روی ژن یا بیان ژن تولید کننده کپسول اثر می‌گذارد. مطالعه سوش‌های دارای پلاسمید به کمک آگارز ژل الکتروفورز نشان داد که حذف انتخابی پلاسمید‌ها در باکتری‌ها انجام نشده است.نتیجه‌گیری‌: از بررسی نتایج بالا چنین استنباط می‌شود که عصاره‌های گیاهان دارویی مورد آزمایش هیچ‌گونه اثر ضد‌پلاسمیدی نداشته هر چند که اثر ضد‌باکتریایی‌ عصاره‌های پرسیاوش و آویشن‌ بسیار مورد توجه است.