بررسی جوانه‌زنی جنین زیگوتیکی باریجه در شرایط درون شیشه‌ای

مقدمه: باریجه از گیاهان دارویی - صنعتی بومی کشور است که به دلیل برداشت‌های بی‌رویه از عرصه‌های طبیعی و داشتن مشکل تکثیر در حال انقراض است. هدف: در این مطالعه، جوانه‌زنی درون شیشه‌ای جنین زیگوتیکی باریجه (با منشا اصفهان) مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: اثر فاکتورهای نوع محیط کشت (b5 و ¼ ms)، تیمار هورمونی (صفر و ga3 mgl-1 5/0)، میزان‌ سرمادهی ‌جنین (صفر و 6 روز) و وضعیت نوری کشت‌ها (هفته اول در تاریکی و بعد انتقال به فتوپریود 16 ساعته و یا از همان ابتدا تحت فتوپریود 16 ساعته) بر جوانه‌زنی جنین و خصوصیات گیاهچه‌های حاصل از آنها مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج: بیشترین جوانه‌زنی جنین (100 درصد) انجام شد. ga3 ارتفاع ‌بخش‌ هوایی بیشتر و قطر طوقه‌ کمتری را برای گیاهچه‌های حاصله ایجاد کرد. تولید برگ اصلی در گیاهچه‌ها، بیشتر در محیط کشت ¼ ms و تولید ریشه فرعی در هر دو نوع محیط کشت مشاهده شد. سرمادهی جنین بر تولید برگ اصلی و ریشه فرعی در گیاهچه‌ها تاثیر منفی داشت. تولید برگ اصلی از گیاهچه‌های حاصل از جنین‌های 6 روز سرمادهی شده، در محیط‌ کشت فاقد هورمون در‌ حالتی‌ که در وضعیت نوری یک‌ هفته‌ ‌اول در تاریکی و بعد انتقال ‌به فتوپریود 16 ساعته قرار گرفتند و نیز در محیط‌ کشت حاوی ga3 در حالتی ‌که از ابتدا تحت فتوپریود 16 ساعته قرار گرفتند، مشاهده شد. همچنین، تولید ریشه فرعی، در کشت‌هایی که از ابتدا تحت فتوپریود 16 ساعته قرار گرفتند مشاهده شد.نتیجه‌گیری: کشت جنین باریجه ابزار مفیدی برای غلبه بر خواب بذر و بهبود جوانه‌زنی می‌باشد.گل‌واژگان: جوانه‌زنی درون شیشه‌ای، جنین زیگوتیکی، سرمادهی، وضعیت نوری، باریجه