تاثیر مقادیر کود نیتروژنه بر خصوصیات کیفی و عملکرد دانه در جمعیت‌های مختلف رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.)

مقدمه: عوامل محیطی تاثیر آشکاری بر رشد و نمو، عملکرد و کیفیت مواد موثره گیاهان دارویی دارند‌، بنابراین مطالعه اثر این عوامل بر روی گیاهان دارویی ضروری به نظر می‌رسد و در این بین عامل تغذیه و توصیه کودی از اهمیت زیادی برخوردار می‌باشد. رازیانه از مهم‌ترین گیاهان دارویی ایران می‌باشد که در صنایع داروسازی و آرایشی کاربرد فراوان دارد.هدف: مطالعه تاثیر مقادیر نیتروژن بر خصوصیات کیفی و عملکرد دانه در رازیانه.روش بررسی: این تحقیق در بهار سال 1387 به صورت آزمایش اسپلیت‌ پلات با دو فاکتور کود نیتروژن و جمعیت‌های رازیانه با 3 تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شامل پنج سطح کودی 0، 40، 80، 120 و 160 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص و فاکتور فرعی شامل چهار جمعیت رازیانه اصفهان، تهران، یزد و اروپایی 11486 بودند.نتایج: تفاوت معنی‌داری در بین جمعیت‌ها از لحاظ درصد اسانس دانه، درصد اسانس اندام هوایی، درصد پروتیین دانه، درصد خاکستر دانه و عملکرد دانه مشاهده شد. اثر سطوح مختلف کود نیتروژنه بر درصد اسانس دانه و اسانس اندام هوایی، درصد پروتیین دانه، درصد فیبر دانه و عملکرد دانه معنی‌دار بود. نتیجه‌گیری: بیشترین عملکرد دانه در جمعیت‌های اصفهان و تهران در سطح 160 کیلوگرم کود نیتروژنه و بیشترین درصد اسانس دانه در سطح 40 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص در جمعیت اروپایی 11486 حاصل شد. به طور کلی نتایج نشان داد که واکنش جمعیت‌های مختلف رازیانه به کود نیتروژنه متفاوت بوده و ژنتیک نقش مهمی داشته است.گل‌واژگان: رازیانه، نیتروژن، عملکرد، اسانس، پروتیین