بررسی اثر عصاره‌های الکلی گیاه گزنه (Urtica dioica L.) بر تعدادی باکتری‌های گرم منفی و گرم مثبت

مقدمه: گزنه‌(urtica dioica l.) گیاهی از خانواده urticaceae که در کشورمان دارای کاربردهای فراوانی در درمان درد مفاصل و سرماخوردگی دارد. گیاه گزنه به فراوانی در شمال ایران و در سایه درختان و نزدیک به نهر آب‌ها یافت می‌شود.هدف: هدف از این تحقیق، بررسی خواص ضد‌میکروبی عصاره‌های الکلی گیاه گزنه بر روی تعدادی از باکتری‌های گرم منفی و مثبت و همچنین مخمر و قارچ (از نوع بیماری‌های پوستی) بود.روش بررسی: این تحقیق به صورت in vitro طراحی شد و از دو روش استخراج به منظور مقایسه و عصاره‌گیری پودر گیاه گزنه استفاده شد. خاصیت ضد‌میکروبی عصاره‌های گزنه ابتدا به روش انتشار پلیت در محیط مولر- هیلتون آگار بررسی شد و حداقل غلظت کشنده (mic) ‌و مهارکنندگی (mbc) با استفاده از درصد غلظت‌های مختلف عصاره تعیین شد.نتایج: مقایسه عصاره‌های به دست آمده از دو روش استخراج‌گیری نشان داد که روش اول (استفاده از حلال‌های غیرقطبی تا قطبی) تاثیر بیشتری بر روی اثر مهاری رشد میکروب‌ها از جمله باکتری‌ها داشته و غلظت 100 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر در بیشتر عصاره‌ها به طور معنی‌داری توانسته اثر مهار بر روی رشد‌ باکتری‌های گرم مثبت داشته باشد. در این میان حداقل غلظت مهارکنندگی باکتری‌های باسیلوس سرئوس، باسیلوس سوبتیلیس و ویبریو پاراهمولایتیکوس به ترتیب 33/8، 33/8 و 13/0 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر بود. اکثر عصاره‌های گیاهی در این آزمون، اثری بر روی مهار رشد میکروب‌ها نداشتند.نتیجه‌گیری: یافته‌های این مطالعه نشان از عدم رشد دو باکتری مهم فساد مواد غذایی (bacillus cereus و‌vibrio parahaemolyticus) شد و می‌توان چنین نتیجه گرفت که عصاره‌های به دست آمده از روش اول (قطبی به غیرقطبی) کارایی بیشتری نسبت به روش دوم نشان داده است.‌