مروری بر اثرات درمانی گیاه خارخاسک

خارخاسک (tribulus terrestris)، گیاهی یکساله بوده که در مناطق گرم و مرطوب، در نواحی مدیترانه و نواحی گرم اروپا، آسیا، آفریقا و استرالیا پراکنده است. این گیاه دارای فواید مختلفی بوده و در طب سنتی برای درمان انواع بیماری‌ها از جمله دفع سنگ کلیه، کاهش فشار خون، خواص ضد دیابتی، درمان بیماری‌های دستگاه قلبیعروقی، اختلالات معدیروده‌ای، تقویت عملکرد جنسی در مردان و درمان بیماری‌های کبدی توصیه می‌شود. هدف این مطالعه بررسی خواص درمانی و فارماکولوژیک خارخاسک در منابع طب سنتی و مقالات علمی در طب مدرن است. این مطالعه یک مرور سیستماتیک است که بر اساس چک لیستprisma انجام گرفت. بر اساس کلید واژه‌ها، 440 عنوان انتخاب و پس از حذف مقالات تکراری، 129 مقاله از پایگاه‌های مختلف از جمله pubmed،sid،sciencedirect ، scopus ، magiran و موتور جستجوی google scholar بدون محدودیت زمانی استخراج شد. خارخاسک دارای خواص متعددی از جمله خاصیت ضد میکروبی و ضد باکتریایی، پاکسازی رادیکال‌های آزاد و مهار پراکسیداسیون چربی است و از طریق مکانیسم‌های مختلف سلولی و مولکولی موجب خواص مختلف فارماکولوژیک و درمانی می‌شود. از جمله مهم‌ترین خواص درمانی این گیاه خواص ضد التهابی و ضد سرطانی است. همچنین مطالعات متعدد بالینی نشان دادند که مصرف توام عصاره خارخاسک با داروهای شیمی درمانی موجب کاهش عوارض جانبی داروها می‌شود. با توجه فقدان سمیت و خواص متنوع خارخاسک، مصرف ترکیبات این گیاه به عنوان مکمل دارویی در رژیم های درمانی جهت بیماری‌های مختلف مورد توجه قرار گرفته است.

A Review on Therapeutic Effects of Tribulus terrestris

Tribulus terrestris is a oneyearold herb dispersed in hot and humid areas in the Mediterranean and warm regions of Europe, Asia, Africa and Australia. This plant has many benefits and is used in traditional medicine for the treatment of various diseases, including kidney stones, low blood pressure, antidiabetic properties, and treatment of cardiovascular diseases, gastrointestinal disorders, and sexual performance in men and in treatment of hepatitis is recommended. The aim of this study was to investigate the pharmacological and therapeutic properties of pharynx in traditional medicine and scientific papers in modern medicine. This study is a systematic review based on the PRISMA checklist. Based on keywords, 440 titles were selected and after removing repetitive articles, 129 papers were extracted from various databases including PubMed, SID, ScienceDirect, Scopus and Magiran, and the Google Scholar search engine without time limit. T. terrestris has several properties, including antimicrobial, antibacterial, free radicals purification and inhibition of lipid peroxidation, and through various mechanisms of cell and molecules, it produces various pharmacological and therapeutic properties. One of the most important therapeutic properties of this plant is its antiinflammatory and anticancer properties. Also, several clinical studies have shown that coadministration of tetanus extract with chemotherapy drugs reduces the side effects of drugs. Due to the lack of toxicity and side effects of T. terrestris, the use of herbs has been considered as a complementary drug in diet regimens for various diseases.