اثر جاسمونیک اسید بر خصوصیات فیزیولوژیکی، فیتوشیمیایی و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانتی گیاه دارویی گلرنگ (carthamus tinctorius l.) تحت تنش خشکی

مقدمه: گیاه گلرنگ (carthamus tinctorius l.)، از مهم‌ترین گونه‌های گیاهان دارویی تیره آفتابگردان (asteraceae) است که به عنوان منبع غنی ترکیبات فعال دارویی نظیر فنول‌ها، فلاونوئیدها و اسیدهای چرب محسوب شده و در طب سنتی نیز برای درمان بیماری‌های مختلفی استفاده می‌شود.هدف: هدف از این مطالعه بررسی نقش جاسمونیک اسید در حفاظت از گلرنگ در برابر زیان‌های ایجاد شده توسط خشکی است.روش بررسی: این آزمایش گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول رژیم آبیاری بود که در چهار سطح 100 درصد ظرفیت زراعی (fc)، 80 درصد ظرفیت زراعی (fc 0.8) ، 60 درصد ظرفیت زراعی (fc 0.6) و 40 درصد ظرفیت زراعی (fc 0.4) اعمال شد. فاکتور دوم کاربرد جاسمونیک اسید در سه غلظت (صفر، 0.5 و 1 میلی‌مولار) بود.نتایج: بر اساس داده‌های به دست آمده فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانتی مانند کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز و مقدار ترکیباتی نظیر آبسیزیک اسید، پرولین، مالون دی‌آلدهید، پروتئین و محتوای فنولی و فلاونوئیدی در گیاه گلرنگ با افزایش شدت تنش آبی افزایش معنی‌داری داشتند. در روندی معکوس، محتوای نسبی آب برگ (rwc) به واسطه محدودیت آبی کاهش معنی‌داری از خود نشان داد. نتایج به دست آمده حاکی از نقش تعدیل کنندگی جاسمونیک اسید بر اثرات زیانبار تنش خشکی روی صفات مذکور است. همچنین مقادیر اسیدهای چرب اصلی موجود در روغن به طور معنی‌داری تحت محدودیت آبی تغییر نشان دادند.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که جاسمونیک اسید نقش مهمی در افزایش قابلیت گلرنگ برای مقابله با استرس خشکی دارد که این امر از طریق بهبود فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت و افزایش مقدار متابولیت‌های ثانویه انجام می‌گیرد.

Effect of Jasmonic Acid on Physiological and Phytochemical Attributes and Antioxidant Enzymes Activity in Safflower (Carthamus tinctorius L.) under Water Deficient

Background: Safflower (Carthamus tinctorius L.), is an important medicinal plant of Asteraceae family, which is a rich source of pharmaceutically active compounds including phenols, flavonoids and fatty acids. In traditional medicine this plant has been used as an herbal medicine to treat various diseases.Objective: The aim of this study was to evaluate the role of jasmonic acid to protect safflower against drought damages. Method: The greenhouse experiment was conducted as a factorial experiment in a completely randomized design with three replications. The first factor was irrigation regime, which was applied at four levels: field capacity (FC), 0.8 FC, 0.6 FC and 0.4 FC. The second factor was application of jasmonic acid in three concentrations (0, 0.5 and 1 mM). Results: According to the obtained results activities of antioxidant enzymes including catalase, superoxide dismutase and glutathione peroxidase, and also the amount of compounds like abscisic acid, proline, malondealdehyde, protein, phenols and flavonoids contents were significantly increased in safflower by enhancement of water stress. Conversely, relative leaf water content (RWC) exhibited a significant decrease due to water deficit. According to the obtained results, application of jasmonic acid can mitigate the adverse effect of drought stress on the mentioned attributes. Also, the amount of main fatty acids in the oil were significantly changed due to water deficient. Conclusion: The results illustrated that jasmonic acid has an important role in increasing safflower ability to cope against drought stress through improvement of antioxidant enzymes activities and enhancement of secondary methabolites.