بررسی کمیت تروپان آلکالوئیدهای هیوسیامین و اسکوپولامین در اندام‌های هوایی و زیرزمینی چند گونه بنگ‌دانه (hyoscyamus spp.) در ایران

مقدمه: گونه های مختلف جنسhyoscyamus منبع غنی از تروپان آلکالوئیدها بویژه هیوسیامین و اسکوپولامین هستند. این ترکیبات از نظر دارویی جزء تروپان آلکالوئید های مهم هستند که به طور منحصر به فرد توسط گیاهان تولید می شوند. هدف: بررسی میزان تروپان آلکالوئیدهای هیوسیامین و اسکوپولامین در اندام های زیر زمینی و هوایی گونه های جنس بنگ دانه شامل گونه های h. kotschyanus ، h. squarrosus، h. pusillus، h. kurdicus،h. scoparia و h. orthocarpus.روش بررسی: این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. بذور گونه های هیوسیاموس بعد از کشت، در اتاق رشد تحت دمای 25 درجه سانتی گراد و 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی قرار داده شدند. نمونه ها از اندام های خشک شده زیر زمینی و هوایی گیاهان 6 الی 7 ماهه عصاره گیری و پس از آن میزان آلکالوئیدهای هیوسیامین و اسکوپولامین توسط دستگاه hplc ارزیابی شد. نتایج: میزان هیوسیامین و اسکوپولامین در گونهh. orthocarpus نسبت به سایر گونه ها بیشتر بود و مجموع این دو ترکیب در این گونه (15.81 میلی گرم برگرم وزن خشک) حدود دو برابر گونه h. kotschyanus (7.45 میلی گرم بر گرم وزن خشک) و چندین برابر سایر گونه های مورد بررسی بود. هیوسیامین ترکیب اصلی گونهh. orthocarpus بود. کمترین میزان هیوسیامین و اسکوپولامین مربوط به گونه h. pusillus بود. نتیجه گیری: دو گونهh. orthocarpus و h. kotschyanus به دلیل داشتن مقادیر بیشتر هیوسیامین و اسکوپولامین می توانند به عنوان منبع غنی از این تروپان آلکالوئیدها با مطالعات بیشتر در صنایع دارویی مورد توجه قرار گیرند.

Quantitative Assessment of Hyoscyamine and Scopolamine Tropane Alkaloids in Root and Shoot of Hyoscymaus spp. from Iran

Background: Different species of Hyoscymaus are rich sources of tropane alkaloids, especially hyoscyamine and scopolamine. These compounds medicinally are important tropane alkaloids that exclusively are produced by plants.Objective: Evaluation of hyoscyamine and scopolamine tropane alkalolids content in shoots and roots of Hyoscyamus species including H. kotschyanus, H. squarrosus, H. pusillus,H. kurdicus, H. scoparia, H. othocarpus.Methods: This research was done as a factorial experiment in a completely randomized design with three replications. Seeds of Hyoscyamus species were grown in growth room under 25 C ° temperature and 16/8 h light/dark period conditions. Samples of dried shoot and underground organs of 6 to 7 month plants were extracted and then content of hyoscyamine and scopolamine was evaluated by HPLC.Results: Hyoscyamine and scopolamine content in H. orthocarpus were more than the other species and total of these two compounds in H. orthocarpus (15.81 mg/gr dry weight) was approximately 2 times more than H. kotschyanus (7.45 mg/gr dry weight) and manifold of the other studied species. Hyoscyamine was the main compound in H. orthocarpus. The least amount of hyoscyamine and scopolamine was in H. pusillus.Conclusion: H. orthocarpus and H. kotschyanus because of higher content of hyoscymine and scopolamine with more studies can be used as rich sources of these tropane alkaloids in pharmacy industries.