تغییرات مورفوفیزیولوژیکی، میزان اسانس و متیل‎کاویکول ترخون (l. artemisia dracunculus) به تلقیح قارچ مایکوریزا (glomus intraradices) و تنش شوری

مقدمه: گیاه دارویی ترخون (artemisia dracunculus) از خانواده compositae می باشد که اهمیت بالایی در صنایع دارویی، غذایی و طب سنتی دارد. قارچ مایکوریزا گلوموس اینترارادیسس (glomus intraradices) به عنوان یک کود بیولوژیک مهم و همزیست با گیاهان می تواند موجب تحمل گیاهان به تنش های محیطی شود. هدف: ارزیابی اثر متقابل تلقیح قارچ مایکوریزا و تنش شوری بر روی خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی و میزان اسانس ترخون بود. روش بررسی: این تحقیق در گلخانه تحقیقاتی پژوهشکده گیاهان دارویی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی اجرا شد. فاکتور اول در دو سطح شامل تیمار تلقیح و عدم تلقیح قارچ مایکوریزا و نیز فاکتور دوم، تیمار تنش شوری در پنج سطح (شامل شاهد، 2، 4، 6 و 8 دسی زیمنس بر متر) که در مجموع با 10 تیمار و 3 تکرار به اجرا درآمد. نتایج: بررسی نتایج جدول تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل تیمار تلقیح قارچ مایکوریزا و تیمار تنش شوری بر روی صفات مورفوفیزیولویکی شامل قطر ریشه، تعداد ساقه فرعی بوته، وزن خشک ریشه، ساقه، برگ و اندام هوایی در سطح آماری 1 درصد و تعداد برگ بوته و عرض برگ در سطح آماری 5 درصد معنی دار، اما بر روی خصوصیات قطر ساقه و طول ریشه معنی دار نبود. همچنین بیشترین میزان اسانس در تیمار عدم تلقیح قارچ مایکوریزا و شاهد شوری به مقدار 1.15 درصد و بالاترین میزانmethyl chavicol در تیمار تلقیح قارچ مایکوریزا و شاهد شوری حاصل شد. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج حاصل از اثرات متقابل تیمار تلقیح قارچ مایکوریزا و تنش شوری نشان داد که تیمار تلقیح قارچ مایکوریزا و شاهد شوری و نیز تیمار عدم تلقیح قارچ مایکوریزا و شاهد شوری به ترتیب بیشترین وزن خشک اندام هوایی و میزان اسانس را داشته اند.

Changes of Morpho-physiological Traits, Essential Oil and Methyl Chavicol Content of Tarragon (Artemisia dracunculus) to Mycorrhiza (Glomus intraradices) Inoculation and Salinity Stress

Background: Tarragon (Artemisia dracunculus L.) from compositae family is important in the medicinal and nutritional industries and traditional medicine. Mycorrhiza fungi (Glomus intraradices) as an important biological fertilizer and synergist with plants can improve the plants resistance to environmental stresses.Objective: The objectives were to evaluate the interaction effects of mycorrhiza (Glomus intraradices) inoculation and salinity stress on morphophysiological characteristics and essential oil content of tarragon (Artemisia dracunculus L.).Methods: This factorial experiment was conducted at research greenhouse of Medicinal Plants Institute (MPI) on the basis of randomized complete blocks design with 10 treatments and 3 replications. First factor was in two levels of inoculation and noninoculation of mycorrhiza fungi, and second factor was five levels of salinity (control, 2, 4, 6, and 8 dS.m1). Results: The analysis of variance showed that interaction effects of fungi inoculation and salt stress was significant on the studied parameters except for stem diameter and root length. The results showed that the most essential oil content (1.15%) was observed in the treatment of mycorrhiza fungi noninoculation and salinity control and the most methyl chavicol content was attained in the inoculated plants by mycorrhiza fungi, and control treatment.Conclusion: In general, treatment of inoculation and control, and also treatment of fungi noninoculation and control positively improved the dry weight of plant aerial parts and the essential oil content, respectively.