مروری بر جنبه‌های زراعی، فیتوشیمیایی و فارماکولوژی گیاه شاهدانه (cannabis sativa l.)

شاهدانه با نام علمی cannabis sativa l.، گیاهی علفی، یک ساله و متعلق به خانواده cannabacea است. بذرهای این گیاه میزان قابل توجهی روغن و اسیدهای چرب اشباع نشده دارند و از لیف موجود در آن در صنایع کاغذسازی و نساجی استفاده می شود. تتراهیدروکانابینول و کانابیدیول از مهم ترین ترکیبات کانابینوئیدی این گیاه می باشند که به دلیل خواص شناخته شده دارویی آنها، از اهمیت زیادی برخوردارند. در مطالعات مختلف اثر درمانی ترکیبات دارویی گیاه شاهدانه روی برخی بیماری ها از جمله سرطان، ام اس، ایدز و اثرگذاری های تسکینی و ضد اضطرابی آن گزارش شده است. با توجه به اهمیت دارویی و صنعتی شاهدانه و همچنین وجود تنوع ژنتیکی گسترده آن در ایران، لازم است مطالعات بیشتری برای شناخت بهتر این گیاه و تولید اقتصادی ترکیبات دارویی آن صورت گیرد. در این مقاله، خصوصیات زراعی، دارویی و فیتوشیمیایی و برخی ویژگی های ارزشمند این گیاه مورد بررسی قرار گرفته است.

A Review on Agronomic, Phytochemical and Pharmacological Aspects of Cannabis (Cannabis sativa L.)

Cannabis (Cannabis sativa L.), commonly known as hemp, is an annual herb belongs to the family Cannabacea. The seeds of this plant have considerable content of oil and unsaturated fatty acids, and its fiber is used in the paper and textile industries. Tetrahydrocannabinol and cannabidiol are main cannabinoid compounds of this plant, which have high importance for their wellknown pharmaceutical properties. Therapeutic effects of secondary metabolites of hemp on different diseases, such as cancer, Multiple Sclerosis (M.S.), and AIDS and their anxiety and palliative characteristics have been reported in several studies. Considering oil content, and therapeutic and industrial properties of the hemp as well as, its high diversity in Iran, more studies are needed to better recognize this plant and the economic production of its therapeutic compounds. In the present paper, a comprehensive review of agronomic, therapeutic and phytochemical characteristics of hemp is presented.