تغییرات میزان و ترکیبات اسانس آویشن دنایی (thymus daenensis celak.) تحت تاثیر پیش‌‌خشک کردن و شرایط مختلف انبارداری

مقدمه: عملیات پس از برداشت نظیر عملیات خشک کردن و شرایط انبارداری تاثیر زیادی بر کمیت و کیفیت مواد موثره گیاهان دارویی دارد.هدف: بررسی اثر پیش خشک کردن و شرایط و زمان انبارداری بر میزان و اجزای اسانس گیاه دارویی آویشن دنایی از اهداف این تحقیق می باشد.روش بررسی: این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل عملیات پیش خشک کردن (شامل پیش خشک کردن و عدم پیش خشک کردن)، فاکتور دوم شامل دو روش انبارداری (نگهداری در سایه و نگهداری در یخچال با دمای 4 درجه سانتی گراد) و فاکتور سوم شامل مدت زمان انبارداری (نگهداری اندام خشک گیاه به مدت 60، 120 و 180 روز) می باشد. جهت استخراج اسانس، از دستگاه کلونجر و برای شناسایی ترکیبات تشکیل دهنده اسانس از دستگاه gc/mass و دستگاه gc استفاده شد. نتایج: بیشترین مقادیر اسانس و مواد موثره لینالول، بورنئول، ترپینن4 ال، تیمول متیل اتر، ای انتول، تیمول و کارواکرول در زمان نگهداری 60 روز مشاهده شد. همچنین بیشترین مقادیر آلفا پینن، کامفن، بتا پینن، میرسن، آلفا فلاندرن، آلفاترپینن، لیمونن، سیس سابینن هیدرات و ترانس سابینن هیدرات در گیاهان خشک شده در سایه بعد از عملیات پیش خشک و نگهداری در یخچال به مدت 120 روز مشاهده شد. نتیجه گیری: خشک کردن گیاه آویشن دنایی در سایه بدون اعمال پیش خشک و نگهداری آنها در دمای 4 درجه سانتی گراد بهترین روش برای حصول حداکثر میزان اسانس و ترکیبات اصلی آن (تیمول و کارواکرول) بود.