نقش روسپیان شهر نو در کودتای 28 مرداد 1332

هدف: این مقاله به بررسی نقش و تاثیر قشری از زنان رانده شده از جامعه در یکی از وقایع سرنوشت­ ساز تاریخ معاصر ایران می­پردازد.  بر این اساس، تلاش می­شود ابتدا به پیشینه تحرکات سیاسی این گروه از زنان تا قبل از کودتای 28 مرداد1332 پرداخته شود و سپس با اشاره به شرایط اجتماعی حاکم بر محل اسکان آنها باعنوان شهر نو(قلعه زاهدی)، نقش این زنان و سرپرستان آنها(خانم رئیس­ ها) در جریانِ کودتا مورد بررسی و مداقه قرار گیرد. روش/رویکرد پژوهش: روش این پژوهش، توصیفی-تحلیلی با اتکا به اسناد و منابع کتابخانه ­ای می­باشد. یافته ­ها/نتایج پژوهش: از اواخر دوره قاجار و مقارن با انقلاب مشروطه، در کنار گروه­ های اراذل و اوباش، گروه جدیدی از زنان که در مراکز فحشا و فساد به ­سر می‌بردند، به ارکان تحرکات سیاسی و نظامی اضافه شد، تا آنجا که حضور این گروه از زنان در دوره پهلوی دوم -که به ساکنان شهرِ نو معروف شده بودند-  فعال­تر و گسترده­ تر شد. این زنان، از طریق برخی واسطه ­ها و رابطان به برخی عناصر دستگاه حکومت مرتبط و به ابزاری برای آنها مبدل شدند. از این رو، در  کودتای 28 مرداد 1332 به سرکردگی تعدادی از خانم­ رئیس­ های این مراکز همچون ملکه اعتضادی و پری آژدان­ قزی، در کنار عناصری همچون شعبان جعفری، با انگیزه کسب منافع اقتصادی و وجاهت و پایگاه اجتماعی وارد صحنه شده و نقش موثری را در راستای اهداف محرکان خود برعهده داشتند.