مطالعه وضعیت کدگذاری اسناد موجود در معاونت اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران(آرشیو ملی ایران) و ارائة راهکارهایی در جهت بهبود وضعیت کنونی

هدف: در پژوهش حاضر، هدف، مشخص کردن وضعیت کدگذاری اسناد موجود در آرشیو ملی ایران و پیشنهاد روش مناسب برای کدگذاری اسناد موجود در آرشیو ملی ایران است. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر از نوع روش‌شناسی ترکیبی است که در آن، از هر دو روش کمّی و کیفی به‌طور همزمان بهره گرفته شده‌است. در بخش کمّی، برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه محقق‌ساخته و در بخش کیفی از فن مصاحبه ساختاریافته استفاده شده‌است. تعداد 17نفر از متخصصان آرشیو در آرشیو ملی ایران با توجه به میزان تجربه، سوابق کاری، و میزان آشنایی ایشان با حوزه تنظیم و توصیف و کدگذاری اسناد آرشیو به­ عنوان جامعه پژوهش انتخاب شدند. از این میان، تعداد 15 نفر به پرسشنامه پاسخ دادند و همزمان با آن، پرسش‌های مصاحبه به­ صورت ساختاریافته در اختیار افراد جامعه قرار گرفت که از بین ایشان 8 نفر به پرسش‌های مصاحبه پاسخ دادند. یافته‌های پژوهش: یافته‌های بخش کمّی پژوهش نشان داد که کمتر از نیمی از کارشناسان، به ­میزان خیلی‌زیاد معتقدند که باید نظام کدگذاری کارآمدتری جایگزین نظام کدگذاری فعلی در آرشیو ملی ایران شود و بیشتر از نیمی از پاسخ‌دهندگان، به ­میزان زیادی معتقدند که نظام کدگذاری فعلی اسناد آرشیو ملی ایران، شیوه و الگوی مناسبی برای کدگذاری اسناد آرشیو ملی ایران است. یافته‌های بخش کیفی پژوهش نشان داد شماره­ های متنوعی برای بازیابی اسناد مورد استفاده قرار می‌گیرند و نظام کدگذاری کنونی دارای مشکلات زیادی است. بیشتر مصاحبه‌شوندگان معتقدند که بین عناصر شماره بازیابی، هماهنگی لازم وجود دارد و بهتر است که کدگذاری  در سطح تک‌تک اقلام صورت گیرد.   نتیجه‌گیری: با توجه به تنوع یافته‌های پژوهش، در پایان پیشنهاد شد که کدگذاری اسناد نوشتاری(متنی-کاغذی) موجود در آرشیو ملی ایران به­ترتیب شامل عناصر رمزکشور، شمارة انتقال، شمارة منشا، شمارة مخزن، شمارة ردیف، و شمارة فقره باشد.