بررسی تاریخ تکوین جنگل تخت‌جمشید از 1338 تا 1340

این جستار تاریخ تکوین جنگل تخت‌جمشید از سال 1338 تا 1340 را بررسی می‌کند. این جنگل به‌مناسبت جشن‌های 2500سالۀ شاهنشاهی ایجاد شد و درنهایت بستر شهر چادری (دهکدۀ سران) شد.هدف: استخراج و تحلیل وجوه متعدد تکوین و مدیریت جنگل تخت‌جمشید به‌عنوان نخستین پیش‌درآمد عمرانی برگزاری جشن‌های شاهنشاهی.روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش تاریخی است و بر روش اسنادی مبتنی است و منابع درجه‌اول آن از آرشیو ملّی ایران (تهران و شیراز) و نیز مصاحبه‌های تاریخ شفاهی هاروارد استخراج شده‌اند.یافته‌ها و نتیجه ­گیری: جنگل تخت‌جمشید از معدود جنگل‌های دست‌کاشت ایران و از بزرگ‌ترین مداخله‌های کالبدی در حریم تخت‌جمشید است. بانی و واسطۀ اصلی ایجاد آن مهدی پیراسته استاندار وقت فارس بود. چون جنگل در حریم درجه‌یک محوطۀ تخت‌جمشید کاشته می‌شد، بخش مهمی از تاریخ منطقه را مدفون و کاوش‌ناپذیر می‌کرد؛ بنابراین انجمن آثار علمی به مخالفت برخاست؛ ولی پیش‌از آنکه انجمن آثار ملی موفق شود این طرح را لغو کند، پیراسته به‌توصیۀ مهندسی که نقشۀ جنگل را کشیده بود نظر شاه را جلب کرد و اعتراض‌های کارشناسان را بی‌ثمر کرد. درمقابلِ مشکلاتی نظیر تهیۀ نهال، تامین آب، تصرف زمین و مالکیّت که دامن‌گیر طرح جنگل تخت‌جمشید شدند، مشارکت‌ بعضی مالکان در واگذاری زمین رایگان، و استفاده از فناوری‌های بومی نظیر قنات، موجب صرفه‌جویی بسیاری در هزینه‌ها شد.

the history of persepolis humanmade jungle (1959-1961)

purpose: the purpose is to investigate the history of persepolis man-made jungle, that was built to serve the 2,500-year celebration of the persian empire (imperial celebrations).method and research design: archival records of the national archives of iran and harvard university oral history project were studied and analyzed using historical method.findings and conclusion: persepolis jungle is a rare man-made jungle developed in iran and one of the most extensive interventions in the persepolis historical site. mehdi pirasteh, the governor of fars was the mastermind and primary organizer. the society of national heritage disagreed with the plan and was against it since the intervention would have damaged the remnants of palaces and eliminated the potential for further archaeological excavations. however, the governor convinced the shah, obtained royal confirmation, and implemented his plan. despite the disputes about ownership, sapling and water supply, and budget, utilizing local technologies such as qanat, and local individuals’ participation in transferring their land free of charge decreased the costs.