مطالعه تطبیقی روش‌های سازماندهی اسناد و مدارک تاریخ شفاهی، از منظر برخی مراکز تاریخ شفاهی ایران و جهان

هدف: هدف از انجام این پژوهش، بررسی شیوه‌های سازماندهی اسناد و مدارک تاریخ شفاهی موجود در برخی مراکز تاریخ شفاهی ایران و جهان، و تعیین متداول‌ترین شیوه‌های سازماندهی در مراکز تاریخ شفاهی می باشد. روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش با استفاده از روش پیمایش تحلیلی و توصیفی انجام شده است .ابزار جمع‌آوری داده‌ها، مصاحبه است که پژوهشگر با مسیولان مراکز تاریخ شفاهی (داخل و خارج از کشور ایران) انجام داده‌است. پس از جمع آوری اطلاعات لازم، با انجام مقایسه تطبیقی از اطلاعات حاصل شده، متداول‌ترین شیوه‌ سازماندهی در مراکز تاریخ شفاهی داخل و خارج از کشور ایران (به تفکیک) مشخص گردید. جامعه پژوهش: جامعه مورد پژوهش شامل 7 مرکز فعال تاریخ شفاهی در ایران و 12 مرکز فعال- از مجموعه مراکز تاریخ شفاهی جهان (خارج از کشور ایران)- است . مراکز مورد بررسی با در نظر گرفتن پراکندگی جغرافیایی و گستره متنوع جهانی انتخاب شده‌اند.یافته‌های پژوهش: نتایج حاکی از آن است که حدود 86 درصد مراکز تاریخ شفاهی مورد بررسی در ایران، استفاده از حروف الفبای فارسی نام خانوادگی مصاحبه شونده را به‌عنوان روشی مناسب برای سازماندهی اسناد تاریخ شفاهی برگزیده‌اند. همچنین، بررسی روش‌های سازماندهی در مراکز تاریخ شفاهی خارج از کشور ایران، نشان می دهد که این مراکز از نظام‌های گوناگون و کاملاً متفاوت برای سازماندهی اسناد تاریخ شفاهی خود استفاده می‌کنند. این مسیله به وضوح، نشانگر عدم یکدستی و یکپارچگی لازم در سازماندهی اسناد تاریخ شفاهی است، که لازم است از دید مسیولان ذی‌ربط پنهان نماند. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش، نشان دهنده ی عدم وجود یک نظام جامع و یکپارچه، در امر ذخیره سازی و سازماندهی اسناد و مدارک تاریخ شفاهی است. لذا ضرورت ایجاد و توسعه ی یک نظام استاندارد، که موجب مدیریت بهتر مجموعه‌های تاریخ شفاهی شود و به همکاری و تعامل بیشتر مراکز تاریخ شفاهی بیانجامد، به شدت احساس می شود. این موضوع نباید از دید مسیولان و مدیران مراکز تاریخ شفاهی پنهان بماند و بهتر است هرچه سریعتر نسبت به رفع این مشکل، اقدام شود.