پهلویسم:ایدویولوژی رسمی دولت محمدرضا پهلوی در دهه های 1340 و 1350 ش.

کارکرد اساسی ایدیولوژی، ارایه هویتی یکدست به افراد جامعه و کمک به مشروعیت قدرت دولت است. دولت پهلوی،در دهه های چهل و پنجاه، با توجه به سیاست نوسازی اقتصادی و اجتماعی و همگام شدن با تحولات جهانی، درصدد بود ایدیولوژی خاصی را شکل دهد و با ارایه هویتی جدید، در رفع بحران مشروعیت دولت بکوشد.پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که ایدیولوژی دولت، در عصر پهلوی دوم، از کدام بنیادها و عناصر اساسی شکل گرفت و کارکردهای بنیادین این دستگاه ایدیولوژیک تا چه حد در زمینه بازآفرینی مشروعیت حکومت از توفیق برخوردار بود؟ این مقاله با روش تاریخی و توصیفی-تحلیلی این موضوع را مورد بررسی قرار می دهد. بررسی های این پژوهش بر اساس مدارک و اسناد به این یافته منتج شده است که در دهه چهل و پنجاه، حکومت، برای ایدیولوژی سازی، از عناصری چون انقلاب سفید،ناسیونالیسم شاهنشاهی،عرفی گرایی،شبه‌بومی گرایی، شبه‌مذهب گرایی، و شبه‌دموکراسی‌خواهی بهره می‌گرفت.کارآیی این ایدیولوژی، در تقویت مشروعیت دولت و رفع بحران آن، به علت عدم انطباق آن با شرایط بیرونی جامعه و تحولات جهانی و همچنین عدم تناسب و سازگاری درونی عناصر گوناگون و ناهمساز آن قرین موفقیت نبود.دولت پهلوی در شرایطی بر ناسیونالیسم تاکید می کردکه دوران ناسیونالیسم به سر آمده بود.از سوی دیگر، عناصر تشکیل دهنده ایدیولوژی دولت مانند انقلاب سفید، ناسیونالیسم شاهنشاهی، مذهب گرایی، و عرفی گرایی در تناقض با یکدیگر قرار داشتند. کلید واژه ها:ایدیولوژی،انقلاب سفید،ناسیونالیسم شاهنشاهی،بومی گرایی.