جواهرات سلطنتی درمنازعات سیاسی سال های سلطنت احمدشاه قاجار (1304-1288ش.)

دولت ایران در دورۀ احمدشاه به مشکلات فزایندۀ اقتصادی و سیاسی دچار بود؛ ازاین‌رو عده‌ای از دولت‌مردان و مجلسیان برآن شدند تا برای یافتن منابع مالی تازه و رفع مشکلات اقتصادی، جواهرات سلطنتی را رهن بگذارند یا بفروشند. از بُعد سیاسی با اعادۀ نظام مشروطیت، جواهرات سلطنتی جزو اموال دولتی شد و باتوجه‌به حساسیت افکار عمومی بارها موضوع جواهرات در مجلس شورای ملی مطرح شد و مخالفان احمدشاه با ایجاد شایعاتی دربارۀ سرقت و فروش جواهرات سلطنتی توسط شاه، از جواهرات سلطنتی به‌عنوان حربه‌ای برای تخریب سلسلۀ قاجار استفاده کردند.هدف: بررسی وضعیت جواهرات سلطنتی درطولِ تحولات سیاسی و اقتصادی دورۀ احمدشاه قاجار.روش / رویکرد پژوهش: روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی است و از منابع کتاب‌خانه‌ای و اسناد و مدارک آرشیوی استفاده شده‌است. در این روش پس‌از جمع‌آوری اطلاعات کافی، این اطلاعات سازمان‌دهی و تجزیه‌وتحلیل شده‌است.یافته‌ها و نتیجه‌گیری: در سیر تحولات سیاسی پس‌از مشروطه جواهرات سلطنتی جزو دارایی‌های دولتی شد و تحت نظارت بازوهای نظارتی نظام مشروطه قرار گرفت و رهن‌گذاری و فروش این جواهرات برای رفع مشکلات اقتصادی کشور، به‌دلیل اختلافِ‌نظرهای دولت و مجلس، فشار افکار عمومی، و ارزش ملی و فرهنگی این مجموعه عملی نشد و امکان سوءاستفاده از این مجموعه برای دولت‌ها و شرکت‌های خارجی میسر نشد. مخالفان دولت قاجار اما با هدف تخریب شاه با شایعه‌پراکنی، او را به سرقت جواهرات متهم می‌کردند؛ که البته بررسی اسناد و مدارک نشان می‌دهد که احمدشاه در این جواهرات تصرفی نکرده‌است.

crown jewels and political confliction during the reign of ahmad shah qajar (1909-1925)

method and research design: data for this article is collected from archival documents and library resources.findings and conclusion: iranian government suffered growing economic and political problems during ahmad shah’s reign. to overcome financial difficulties, some statesmen and parliamentarians suggested to put to mortgage or sell the collction of crown jewels. with the restoration of the constitutional rule after mohamad ali shah was forced to resign, the collection was transferred from royal court to the ownership of the state. as the public was highly sensitive about the jewels, the case was discussed repeatedly in the parliament. meanwhile, the opponents of ahmad shah and the qajars, spread a rumor that the shah wants to sell the jewels.  they used this as a pretext for disrediting qajars and ending their rule. the attempt to sell or to mortgage the crown jewels was not successful, however, due to disagreements between the government and the parliament, as well as the pressure of public opinion which stressed on national and cultural value of the crown jewels.