فعالیت‌های حزب توده در مدارس خراسان (13211335ش)

هدف: بررسی نحوۀ تبلیغات، جذب نیرو، عملکرد و نتایج تحرکات کمیتۀ ایالتی حزب تودۀ خراسان در مدارس این استان. روش/رویکرد پژوهش: داده‌ها از اسناد و مدارک آرشیوی، و منابع کتابخانه‌ای گردآوری شده‌است. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: حزب توده به‌دلیل شرایط خاص خراسان، ازجمله فضای مذهبی و نبودِ جنبش کارگری، نمی‌توانست به‌راحتی در عموم مردم نفوذ کند؛ به‌همین‌دلیل توجه خود را به دانش‌آموزان، معلمان و سیستم مدیریتیِ مدارس متمرکز کرد. فعالیت‌های حزب در سیستم آموزشیِ خراسان به سه دورۀ 1321 تا 1327، 1330 تا کودتای 28مرداد1332 و 28مرداد1332 تا 1335 تقسیم می‌شود. بدبینیِ عامۀ مردم به فعالیت‌های حزب و نظارت و مقابلۀ سازمان‌های دولتی، محدودیت‌های جدی برای فعالیت اعضای حزب ایجاد می‌کرد. بسیاری از اعضا خود را کنار کشیدند و معدودی افراد سرسخت با انفصال‌ازخدمت و اخراج از مدرسه مجازات شدند. بعداز استقرار قوی دستگاه‌های امنیتی و تشکیل ساواک، تا سال 1335 حضور توده در مدارس خراسان محو شد.

Tudeh Party activities in Khorasan schools 19421957

Purpose: This article discusses the promotional and recruitment activities carried out in the high schools of Khorasan by the Provincial Committee of the Tudeh Party between 19411956. Method and Research Design: Data was collected from archival records, supplemented by library resources. Findings and Conclusion: Because of the heavily religious atmosphere of the region and the lack of a working class, communist propaganda enjoyed little success among mainstream society. Therefore, the Committee focused on high school teachers, students and the education system. The Committee’s activities are divided into three parts: from 1942 to 1948; From 1951 to 1953, and from 1953 to 1956, when its efforts terminated as the result of public distrust. Furthermore, prosecution by security forces limited the success of party activists. Many of them, as a result, withdrew from the party. Those few who persisted in their efforts lost their jobs. After the establishment of SAVAK, the party sympathizers did not find a chance to renew their activities.