صندوق عَدالت؛ تداوم سنت یا زمینهساز تجدد
|
|
|
|
|
نویسنده
|
گل محمدی علی
|
منبع
|
گنجينه اسناد - 1397 - دوره : 28 - شماره : 3 - صفحه:94 -117
|
|
|
چکیده
|
هدف: ابتکار ناصرالدینشاه قاجار در تاسیس «صندوق عَدالت» نوعی نوآوری در سنت دیرینۀ شاهان ایرانی مَعدلتشعارِ از پیشاز اسلام تا عصر قاجار بود. میزان عزم شاه در تاسیس این صندوق و تاکید او بر وجه نمادین و ابزاریِ این اقدام ابتکاری برای ارتباط بیواسطه با رعایا، و میزان کامیابی او در دادرسی به مظالم، و زمینهسازی برای اقتباس نهادهای نوینِ مرتبط در عصر مدرن، از اهداف این پژوهش است. روش/ رویکرد پژوهش: بخش عمدۀ این پژوهش با استناد به دستنوشتهها و اسناد مربوط به تاسیس و گزارش عملکرد صندوق عَدالت به روش توصیفیتحلیلی و مطالعۀ کتابخانهای و با کمک اسناد و مدارک آرشیوی انجام شدهاست. یافتهها و نتیجهگیری: تاکید ناصرالدینشاه بر وجه نمادین عدالتپناهی حاکم و تامین مشروعیت بهجای عدالتگستری با آگاهی او از سنت ایرانیاسلامی شاه عادل، و اختلال ایجادشده توسط صندوق و نظام ناکارآمد جایگزین آن در کارایی نهاد مدرن پارلمان، ازجمله یافتههای این پژوهش است.
|
کلیدواژه
|
صندوق عَدالت، صندوق عرایض، ناصرالدینشاه قاجار، چرخۀ عدالت، مشروطه
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, دانشکده مطالعات جهان, ایران
|
پست الکترونیکی
|
golmohammadi.a@ut.ac.ir
|
|
|
|
|