نحوه برخورد علمای ایرانی ساکن عتبات با واقعه بست‌نشینی تجار ایرانی ساکن کربلا در مجاورت کنسولگری انگلیس (1324ق)
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
خدری زاده علی اکبر
|
|
منبع
|
گنجينه اسناد - 1397 - دوره : 28 - شماره : 1 - صفحه:88 -106
|
|
چکیده
|
هدف: بررسی ماجرای بست‌نشینی تجار ایرانی ساکن کربلا در مجاورت کنسولگری انگلیس در سال1324ق. موضوع این مقاله است. این ماجرا در پیِ مطالبه مالیاتی دولت عثمانی با عنوان شهریه از تجار و کسبه ایرانی صورت گرفت و به کشتار و مجروح کردنِ بست‌نشینان منجر شد. روش: این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اسناد وزارت امور خارجه ایران تنظیم شده است. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: تجار و کسبه ایرانی، از طریق مقاماتِ ایرانی به مطالبه مالیاتی دولت عثمانی اعتراض کردند، که به آن رسیدگی نشد. در نهایت، رفتار خشونت‌آمیز والی بغداد منجر به کشتارِ بست‌نشینانِ معترض شد. در پی ماجرای کشتارِ بست‌نشینان، وزارت امور خارجه ایران زیر فشارهای سیاسی علمای ایرانی ساکن عتبات، اعتراضات مردمی، مطبوعات و نمایندگان مجلس شورای ملی قرار گرفت. متعاقب آن، وزیر امور خارجه برای رسیدگی به این موضوع مکاتبات زیادی با سفیر ایران در عثمانی و نیز کارپرداز اول ایران در بغداد انجام داد. برکناری والی بغداد و برداشتن رسم مالیات از تُجّار و کسبۀ ایرانی ساکن کربلا از دستاوردهای دیپلماتیک وزارت امورخارجی بعد از این ماجرا بود.
|
|
کلیدواژه
|
بست‌نشینی، وزارت امورخارجه، دولت عثمانی، بریتانیا، حکومت قاجار، کربلا، تجار، ایرانیان، والی بغداد، علمای عتبات
|
|
آدرس
|
دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) - شهرری, گروه تاریخ, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
khedrizadeh@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|