مداخله ی حکومت اسلامی درباره ی حقوق خانواده

مسایل خانواده در میان اضلاع سه گانه قوانین شرع، اراده ی زوجین و مصالح حکومت قرار دارد. ضلع سوم با استفاده از ابزارهای حاکمیتی می‌تواند در راستای پیشگیری از مشکلات یا حل مسایل خانواده در دو حوزه ی تقنین و قضا، درباره این واحد دست به مداخله بزند. ظرفیت‌ها و ضرورت‌گاه‌هایی برای این مداخله وجود دارد که در حوزه ی تقنین عبارت اند از: تقنین مولوی به جای تعابیر ارشادی در متن قانون، جایگزینی عبارات موسع، وجود ضرورت‌ها و مصلحت های اجتماعی، مصداق‌یابی عسروحرج و به‌روزرسانی قانون درباره ی آن، استفاده از ظرفیت قاعده ی لاضرر و در نهایت وضع قوانین غیرفقهی در تقویت قوانین فقهی. در عرصه ی قضایی نیز مواردی همچون ابرام حکم شرعی به واسطه ی حکم حکومتی مبتنی بر نفی ضرر، لزوم حمایت از طرف ضعیف در قراردادها و توسعه-ی روش های قضایی پیشنهاد شده‌اند. در تکمیل دو حوزه ی فوق، مداخله ی غیر حقوقی حاکمیت در راستای کارآمدسازی نهاد قانون نیز حایز اهمیت است.