توسعه مدل خلق دانش سازمانی در شرکت‌های دانش‌بنیان ایران

هدف پژوهش: این مقاله با هدف توسعه مدل خلق دانش سازمانی در شرکت‌های دانش‌بنیان ایران ارائه می‌شود. به این منظور از دو نظریه تناسب وظیفه فناوری و نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده، جهت بررسی تناسب فناوری اطلاعات با وظایف موجود و نیز واکاوی ابعاد روان‌شناختی افرادی که در شکل‌گیری فرایند خلق دانش در شرکت‌های دانش‌بنیان تاثیرگذارند استفاده شده است. روش‌شناسی: مقاله حاضر با روش تحلیل محتوای متون انجام گرفته که کاربست دو نظریه حوزه روان‌شناختی و فناوری اطلاعات را در توسعه خلق دانش سازمانی مورد بررسی قرار می‌دهد. یافته‌ها: شرکت‌های دانش‌بنیان، خلق دانش جدید را عنصر کلیدی خود در کسب برتری با سایر سازمان‌ها می‌دانند. ارکان عمده این فرایند را ابعاد روان‌شناختی افرادی که در خلق دانش سازمانی تاثیرگذارند، در کنار تناسب فناوری اطلاعات با وظایف موجود سازمانی تشکیل می‌دهند. مولفه‌هایی مانند نگرش، هنجار ذهنی و کنترل، نیت فرد را در خلق دانش سازمانی منعکس نموده و تناسب وظایف سازمانی با فناوری‌های موجود، از ارکان مهم شکل‌گیری و خلق دانش سازمانی می‌باشند. نتیجه‌گیری: شرکت‌های دانش‌بنیان به منظور بهینه‌سازی اهداف عمده خود که عبارتند از استفاده موثر از دانش موجود و نیز خلق دانش جدید، لازم است تا در بستر فعالیت‌های دانشی توجه ویژ‌ه‌ای به عوامل شناختی افراد و نیت رفتاری آن‌ها در بحث مشارکت در مراحل چهارگانه خلق دانش داشته باشند. همچنین در نظر داشتن تناسب فرایندهای کاری با فناوری‌های مورد استفاده می‌تواند تسهیل‌گر فعالیت‌ها و عامل سرعت بخشی به آن‌ها باشد؛ چرا که ساختار ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان بر مبنای رقابت، نوآوری و روزآمد بودن در رده فناوری و دانش تخصصی مربوطه است که همگی این موارد از طریق فناوری‌ها تسهیل می‌شوند.

Developing Organizational Knowledge Creation model in Knowledgebased Firms of Iran

Objective: The main weakness of the previous models in the domain of organizational knowledge creation is the failure to consider psychological aspect of people and information technology. Based on the theoretical literature on knowledge management, if consider individuals, processes and information technology as major elements for knowledge management and creation, so knowledge creation process requires considering the psychological aspect of those who create new knowledge  and also considering information technology, which is instrumental in shaping and implementing the knowledge creation process. In knowledgebased firms of Iran which the activities is based on specialized knowledge and advanced technology, there is an urgent need to consider cognitive and technological aspects governing these firms to provide appropriate developed model. Therefore the main objective of this research is to develop the Organizational Knowledge Creation model for knowledgebased firms of Iran. For this purpose two theories have been used; Task Technology Fit and Theory of Planned behavior. These theories study the fitness between organizational tasks and existing technologies in mentioned firms. Moreover understanding the psychological aspects of people who influence the knowledge creation process is considered. Methodology: This paper deals with the content analysis of texts that examines the application of two theories in the fields of psychology and information technology to develop the organizational knowledge creation model through analyzing and integrating the dimensions of the theories. Findings: Knowledgebased firms need to pay particular attention to the cognitive factors of individuals and their behavioral intentions in discussing participation in the four stages of knowledge creation in order to optimize their major goals, including the effective use of existing knowledge and the creation of new knowledge. Also considering the fit of business processes with the technologies used can facilitate their activities and accelerate them, since the structure of creating knowledgebased firms is based on competitiveness, innovation and uptodate technology in the field of related specialized knowledge, that all are facilitated through technologies. Conclusion: Knowledgebased firms need to pay particular attention to the cognitive factors of individuals and their behavioral intentions in discussing participation in the four stages of knowledge creation in order to optimize their major goals, such as making effective use of existing knowledge and creating new knowledge. Also, considering the fit of business processes with the technologies used can facilitate and accelerate activities because the structure of knowledgebased companies is based on competitiveness, innovation and uptodate technology and specialized knowledge, that all are facilitated through technologies.