پژوهشی در مصحف مذهّب قرآنی عصر تیموری (بررسی تطبیقی ویژگیهای صفحات افتتاح در نسخ قرآنی منتخب از موزههای آستانه مقدسه قم و آستان قدس رضوی)
|
|
|
|
|
نویسنده
|
غفوری فر فاطمه ,محمدزاده مهدی ,شمیلی فرنوش
|
منبع
|
كتابداري و اطلاع رساني - 1395 - دوره : 19 - شماره : 4 - صفحه:3 -29
|
چکیده
|
اهداف: پژوهش حاضر، ضمن شناسایی و معرفی صفحات افتتاح مصحفهای قرآنی عصر تیموری موزههای آستانه مقدسه قم و آستانقدس رضوی به تبیین و تشریح ویژگیهای صفحات افتتاح، صفحهآرایی و عناصر تزئینی وابسته به این آثار میپردازد. روش/رویکرد پژوهشی: مقاله از نظر هدف کاربردی بوده و پژوهش ماهیت توصیفی _ تحلیلی دارد و آثار به روش تطبیقی ارزیابی میشوند. اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانهای و به شیوۀ میدانی گردآوری و تدوین شده است. سوالهای پژوهش: صفحات افتتاح از مصحفهای قرآنهای تیموری منتخب از موزههای آستانۀ مقدسه قم و آستانقدسرضوی دارای چه ویژگیهای بصری _ تزئینی هستند و چه نقاط اشتراک و افتراقی بین آنها وجود دارد؟ یافتههای پژوهش: در بررسی صفحهآرایی و طبقهبندی عناصر تزئینی مشخص شدبهطور کلی 63/3% از صفحهآرایی صفحات افتتاح عصر تیموری بهصورت سهکتیبهای و 36/7% پنجکتیبهای بازوبندی هستند. بیشترین عناصر تزئینی متعلق به نقوش مصحفهای قرآنی موزه آستان قدس رضوی است. مهمترین وجه اشتراک در بهکارگیری نوع رنگها، ترکیببندی صفحهآرایی، موتیفها و نقوش بوده و بارزترین وجه افتراق در میزان درصدهای فراوانی نسبی از عناصر بصری _ تزئینی تشکیل شده است. نتیجهگیری: نتایج پژوهش نشان داد صفحات افتتاح مصحف قرآنی تیموری از ساختاری متعادل و منسجم در ترکیببندی، نقوش و رنگ برخوردار است. از نقوش اسلیمی، ختایی، هندسی و رنگهای لاجورد و طلا با نسبتهای متغیّر در هر دو آثار دیده شده است. تزئینات صفحات افتتاح قرآنهای مذهّب موزه رضوی نسبت به موزۀ قم پرکارتر و دارای ظرافت و تنوع نقوش هستند.
|
کلیدواژه
|
مصحف های قرآنی، عصر تیموری، صفحات افتتاح، موزۀ آستان قدس رضوی، موزۀ آستانه مقدسه قم
|
آدرس
|
دانشگاه هنر اسلامی تبریز, دانشکدۀ هنرهای صناعی اسلامی, ایران, دانشگاه هنر اسلامی تبریز, دانشکدۀ هنرهای صناعی اسلامی, ایران, دانشگاه هنر اسلامی تبریز, دانشکدۀ هنرهای صناعی اسلامی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
f.shamili@tabriziau.ac.ir
|
|
|
|
|