شناسایی و اولویت‌بندی عوامل بازدارنده پیاده‌سازی مدیریت دانش در نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران: یک مطالعه آمیخته

هدف: هدف پژوهش شناسایی و اولویت‌‌بندی چالش‌‌ها، مشکلات و موانع پیاده‌‌سازی مدیریت دانش در نیروی پدافند هوایی آجا است.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر رویکرد آمیخته اکتشافی است. به منظور شناسایی مقوله‌‌‌های اصلی و زیرمقوله‌‌ها از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. جامعه پژوهش شامل تمام فرماندهان، معاونان، مدیران، استادان دانشگاه و مراکز آموزشی و کلیه کارشناسان حوزه مدیریت دانش در نپاجا بوده که با مفهوم مدیریت دانش و فرایندهای آن آشنایی کافی داشته و به ساختار سازمانی و ماموریت نپاجا تسلط داشته باشند. جهت انجام مصاحبه 16 نفر با نمونه‌گیری هدفمند تعیین شدند. ابزار پژوهش بخش کیفی مصاحبه‌ نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه حاصل از مصاحبه‌ها بود. در بخش کمی داده‌ها با استفاده از آزمون فریدمن در نرم‌افزار اس‌پی‌اس‌اس انجام شده است.یافته‌ها: با بررسی و تحلیل محتوای مصاحبه‌‌‌های انجام شده، 8 مقوله اصلی و 38 زیرمقوله برای عوامل بازدارنده پیاده‌سازی مدیریت دانش در نپاجا شناسایی شد. براساس نتایج آزمون فریدمن مقوله‌‌‌های اصلی به ترتیب اهمیت و میزان تاثیرگذاری آنها بر پیاده‌‌سازی مدیریت دانش در سازمان شامل مدیریتی و رهبری، فرهنگی و سازمانی، نیروی انسانی، مالی و بودجه، قانون و مقررات، فنی و زیرساختی، محتوا و دانش و محیطی و خارجی هستند.نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر با بهره‌گیری از رویکرد آمیخته و با اتکا به داده‌های میدانی، تصویری جامع و واقع‌گرایانه از موانع اصلی پیاده‌سازی مدیریت دانش در نپاجا ارائه داد. نتایج نشان داد که مهمترین موانع از جنس نرم‌افزاری (مدیریتی، فرهنگی و منابع انسانی) هستند، نه صرفاً زیرساختی و فنی. این یافته موید این نکته است که پیش از هرگونه اقدام فناورانه، باید بسترسازی فرهنگی، مدیریتی و انسانی صورت گیرد.

identifying and prioritizing barriers to knowledge management implementation in the air defense force of the islamic republic of iran army: a mixed-methods study

objective: this study aims to identify and prioritize the challenges, issues, and barriers associated with the implementation of knowledge management within the air defense force of the islamic republic of iran army (npaja).method: this research is applied in nature and employs an exploratory mixed-methods approach. in the qualitative phase, data were collected through semi-structured interviews and analyzed using qualitative content analysis to extract main categories and subcategories. the research population consisted of all commanders, deputies, managers, university faculty members, and knowledge management experts within the npaja who were familiar with knowledge management concepts and processes and well-acquainted with the organization’s structure and mission. sixteen participants were purposefully selected for the interviews. in the quantitative phase, a questionnaire developed from the interview data was used as the research instrument. quantitative data were analyzed using the friedman test in spss.results: the analysis of the interview data led to the identification of eight main categories and thirty-eight subcategories representing the barriers to knowledge management implementation in the npaja. based on the results of the friedman test, the main categories were ranked in terms of their impact on implementation as follows: managerial and leadership barriers; cultural and organizational barriers; human resource-related barriers; financial and budgetary limitations; legal and regulatory obstacles; technical and infrastructural barriers; content- and knowledge-related issues; and environmental and external challenges.conclusions: utilizing a mixed-methods approach and grounded in field data, this study offers a comprehensive and realistic depiction of the primary barriers to knowledge management implementation in the npaja. the results indicate that the most significant barriers are primarily soft in nature—managerial, cultural, and human-related—rather than purely technical or infrastructural. this underscores the importance of establishing a supportive cultural, managerial, and human framework prior to undertaking technological initiatives.