نیازسنجی اطلاعات و رفتار اطلاع‌یابی کاربران مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری: رویکردی کمی و کیفی

هدف این پژوهش نیازسنجی اطلاعات و مطالعه رفتار اطلاع‌یابی کاربران مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری (رایسست) است.روش پژوهش: این پژوهش کاربردی بوده و با استفاده از روش ترکیبی انجام شد. در روش کمی جامعۀ آماری پژوهش متشکل از 234 نفر از کاربران مرکز منطقه‌ای بود که به روش نمونه‌گیری تصادفی و با ابزار پرسش‌نامه انجام شد. در رویکرد کیفی، داده‌ها از طریق مصاحبه با کتابداران جمع‌آوری شد.یافته‌ها: بر اساس یافته‌ها، کاربران این مرکز اکثراً پژوهشگران و دانشجویان بوده و نیاز اطلاعاتی آنان به ترتیب در خصوص فعالیت‌های علمی، نگارش مقاله و پایان‌نامه و انجام وظایف شغلی است. با وجود فراهم‌آوری انواع منابع اطلاعاتی در این مرکز و ایجاد دسترسی، بیش از نیمی از کاربران در رفع نیازهای اطلاعاتی خود با موانعی مواجه هستند. موتورهای جستجو، پایگاه‌های اطلاعاتی خارجی و پایگاه رایسست به ترتیب مهمترین مجراهای دستیابی به اطلاعات مورد نیاز توسط کاربران است. بعضی از مشخصات جمعیت‌شناختی شامل مقطع تحصیلی، جنسیت و سن کاربران رابطه مستقیم و معناداری بر میزان استفاده از منابع و یا مواجه با مانع در دستیابی به اطلاعات دارد. نظر به تناسب منابع اطلاعاتی با نیازهای کاربران، مقالات، چکیده پایان‌نامه‌ها، مقالات انگلیسی و نشریات فارسی در سطح متوسط از دیدگاه کاربران ارزیابی شدند.نتیجه گیری: رفتار اطلاع‌یابی کاربران متاثر از نوع نیازهای اطلاعاتی و میزان بهره‌گیری آنان از منابع تا اندازه‌ای تحت تاثیر مشخصات جمعیت‌شناختی آنان است. با توجه به اینکه اثربخشی نتایج تحقیقات پژوهشگران منوط به رفع مطلوب نیازهای اطلاعاتی‌شان است، تهیه برنامه‌ای مدون جهت انجام دوره‌ای مطالعات نیازسنجی کاربران ضروری است.

information needs and information seeking behavior of users of the regional information center for science and technology (ricest): a quantitative and qualitative approach

objective: the purpose of this research was to assess the information needs and information seeking behavior of the users of the regional science and technology information center (ricest).methods: the study applied both qualitative and quantitative methods of data collection as a mixed-method. two hundred thirty-four users participated in the survey and four librarians were interviewed.results: the findings show that the most information needs of the users were related to scientific activities, writing articles and dissertations, and performing job duties, respectively. the full text of the articles in the ricest database, more up-to-date scientific sources, reliable sources in non-scientific subjects were among the other needs of the users. despite the access to resources, more than half of the users faced obstacles in meeting their information needs. the lack of required resources and suitable guide in the database of ricest and the lack of familiarity with the type and coverage of resources were the most important obstacles. from the users’ point of view, persian scientific publications were evaluated at good quality and other information sources were evaluated at the average level. the findings of the qualitative section showed that the users’ needs are in two categories of services and information resources. on the one hand, the librarians considered the obstacles facing the users to be related to the lack of sufficient mastery of the english language, the lack of ability to find information and research methods, and on the other hand, they considered the lack of equipment to serve users with physical or movement problems.conclusions: this study showed that most information needs of the users of the ricest are related to their scientific research activities, and their information seeking behaviors are affected by these needs. despite the range and coverage of the information sources indexed in the ricest database, most of the users have difficulty in accessing the information. to effectively meet users’ information needs, it is necessary to carry out needs assessment studies periodically in the regional information center for science and technology (ricest).