برآورد عوامل موثر بر سهم صادرات پسته ایران در بازارهای جهانی با تاکید بر نوسان‏های تولید داخلی

پسته از مهم‏ترین اقلام صادراتی است که می‌تواند در بهبود وضع کسب درآمدهای ارزی کشور نقش شایان توجهی ایفا کند. با توجه به اهمیت صادرات کشاورزی و حفظ سهم صادراتی از بازارهای جهانی، به‏خصوص برای محصول پسته، شناسایی عوامل موثر بر سهم ایران در بازارهای جهانی ضروری به نظر می‌رسد. به همین منظور، با استفاده از روش خودتوضیح با وقفه گسترده، عوامل موثر بر سهم صادراتی ایران برآورد شد. نتایج برآورد مدل نشان داد که متغیرهای نسبت قیمت داخلی به قیمت جهانی پسته و نرخ ارز واقعی اثر مثبت و معنی‌داری بر سهم صادراتی پسته ایران دارند. همچنین متغیرهای نوسانات تولید پسته ایران، متغیر مجازی خشکسالی و سهم صادراتی آمریکا اثر منفی و معنی‌داری بر سهم صادراتی پسته ایران دارند. با برآورد مدل تصحیح خطا مشخص شد که در هر دوره، بیش از 75 درصد از عدم تعادل در سهم صادراتی پسته ایران تعدیل می‌شود. لذا با توجه به نتایج، باید با توسعه کشاورزی دانش‏محور و گسترش آموزش‌های کشاورزی و در کنار آن توسعه فناوری‌های نوین و مدیریت مناسب واحدهای تولیدی، حتی المقدور از نوسانات تولید در سال‌های آتی جلوگیری کرد.