انتخاب مناسب‌ترین روش برای جبران خسارات طبیعی وارد بر بخش کشاورزی در ایران به روش ahp

ایران در بین کشورهای جهان از حیث وجود انواع بلایای طبیعی رتبه دهم را به خود اختصاص داده است. آمار خسارت وارد بر کل بخش کشاورزی در دو دهه گذشته نشان می‌دهد که این بخش به طور متوسط در هر سال بین 8500 تا 10 هزار میلیارد ریال متحمل خسارت می‌شود که تنها مبلغ ناچیزی از‌ آن را دولت تامین می‌کند. در مطالعه حاضر به منظور شناسایی مناسب‌ترین روش برای جبران خسارات طبیعی وارد بر بخش کشاورزی ایران از مدل سلسله مراتبی (ahp) استفاده شد. برای دستیابی به این هدف، تجارب ایران و برخی از کشورهای توسعه یافته (نظیر، امریکا، کانادا، سوئد، فرانسه، انگلستان، آلمان، استرالیا، فنلاند، روسیه، مجارستان، لهستان و ژاپن ) و تعدادی از کشورهای در حال توسعه (شامل، بنگلادش، فیلیپین، هندوستان، پاکستان، کاستاریکا و کلمبیا) در زمینه روش‌های جبران خسارت ناشی از عوامل طبیعی بررسی و مدل ahp تدوین شد. در این مدل مجموعاً 9 روش معمول در زمینه جبران خسارت طبیعی وارد بر کشاورزان، براساس 10 معیار مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند. این روش‌ها از طریق پرسش‎نامه ahp و به صورت مصاحبه چهره به چهره در معرض قضاوت 60 نفر از کارشناسان مرتبط در 6 استان کشور قرار گرفت. نتایج تحلیل ahp نشان داد که ایجاد صندوق ذخیره بلایای طبیعی مناسب‌ترین روش برای مدیریت خسارات طبیعی وارد بر کشاورزان، باغداران بزرگ مالک و دامداری‎های صنعتی و نیمه صنعتی تشخیص داده شد. پس از آن، صندوق قرض‌الحسنه محلی، به عنوان دومین روش، برای کشاورزان متوسط و حتی خرده‌پا مناسب تشخیص داده شد. استفاده از بیمه کشاورزی نیز سومین روش مناسب برای جبران خسارت شناخته شد. با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه، در نهایت برنامه پیشنهادی برای ایجاد الگویی مناسب برای جبران خسارات طبیعی وارد بر بخش کشاورزی ارائه گردید.

Choosing the Most Appropriate Method of Compensation Natural Losses to Agricultural Sector of Iran Through AHP Technique

AbstractIran in the world, in terms of natural disasters is allocated as 10th place. Statistics for damages to the agricultural sector in the past two decades shows this sector on average each year is damaged between 8500 to 10 trillion rials, only small amount of it is financed by government. This study aimed to identify the most appropriate way to compensate the natural losses in Iran’s agricultural sector using AHP technique. For determining different conventional methods in the world, experiences of Iran and some developed countries (such as United States, Canada, Sweden, France, England, Germany, Australia, Finland, Russia, Hungary, Poland and Japan) and a number of developing countries (including Bangladesh, Philippines, India, Pakistan, Costa Rica and Colombia) in the case of methods of compensation due to natural losses were studied and the AHP model was developed. In this model, a total of nine common methods of compensation of damages to the farmers, according to 10 criterias were evaluated. These methods through AHP questionnaire and face to face interview were judged by 60 relevant experts in 6 provinces. Results of the AHP analysis showed that creating Natural disaster storage fund, Local free-interest loans fund and agricultural insurance fund, respectively are the best ways to managing the natural losses to farmers in Iran. JEL Classification: Q01Keywords: Compensation the Losses, AHP, Agriculture, Natural Disaster Storage Fund, Local Free-Interest Loans Fund, Agricultural Insurance Fund