تغییرات تکنولوژیکی، آثار مقیاس و رشد بهره‏وری کل عوامل تولید پنبه در ایران

محصول پنبه یکی از محصولات مهم کشاورزی است که سطح زیر کشت و تولید آن طی سال‌های اخیر در حال کاهش است. آگاهی از روند تغییرات بهره‌وری و اجزای آن (تغییرات تکنولوژیکی، مقیاس، کارایی) می تواند در افزایش تولید و بهبود بهره‌وری عوامل تولید پنبه موثر واقع شود. لذا مطالعه حاضر جهت بررسی روند تغییرات بهره وری عوامل با به‏کارگیری هر دو رهیافت پارامتریک و غیرپارامتریک و با استفاده از داده‌های سری زمانی مربوط به تولید و هزینه محصول پنبه طی سال‌های 1366 – 87 انجام شد. با به‏کارگیری شاخص ترنکوئیست- تیل، رشد سالانه بهره‌وری کل برای دوره زمانی مورد نظر 7/1 درصد محاسبه شد. همچنین نتایج برآورد الگوی هزینه نشان داد که بهره‌وری کل عوامل طی سال‏های اخیر به‏طور متوسط سالانه 53/1 درصد رشد داشته که این رشد عمدتاً ناشی از تغییرات تکنولوژیکی بوده است. به این ترتیب، به منظور افزایش بهره‌وری، توسعه فناوری‎های نوین در فرایند تولید پنبه توصیه می‏شود.

Technological Changes, Scale Effects and Total Factor Productivity Growth of Cotton in Iran

Cotton is one of the main agricultural products that its harvest area and production in Iran shows decreasing rate in recent years. So be aware of productivity change's trend and its elements changes, can be influential in increasing the production of cotton and improving the production factors productivity. So the present study investigated the changes in factors productivity using both parametric and non parametric approach and cotton production and cost information during 1987 2008. The annual growth of total productivity calculated 1.7 percent for the period using Tornqvist Theil index. Also estimating results of the cost model, showed that total factor productivity in recent years has grown average annual 1.53 percent that this growth have been mainly due to technological change. Thus for productivity increasing, development of new technologies and techniques in cotton production is recommended.