استخراج توابع تقاضا و تعیین ارزش اقتصادی آب در تولید محصولات عمده‌ زراعی دشت سیدان- فاروق شهرستان مرودشت

به گواهی سازمان‌های بین‌‌المللی متولی حوزه‌ مدیریت آب، ارزیابی تقاضا به عنوان هسته مرکزی فرایند مقابله با بحران‌ها و مشکلات درگیر این حوزه و پیش‌نیاز طراحی پایدار برنامه‌ها و هدایت تصمیمات سرمایه‌گذاری شناخته شده است. مطالعه حاضر با هدف استخراج توابع تقاضا و نیز تعیین ارزش اقتصادی آب آبیاری بخش کشاورزی برای تولید محصولات عمده شتوی شامل گندم و جو و محصولات عمده‌‌ صیفی شامل ذرت علوفه‌ای، ذرت دانه‌ای و گوجه‌فرنگی در دشت سیدان- فاروق شهرستان مرودشت در سال زراعی 1389 -90، رهیافت حداکثرسازی تابع سود را به کار بسته است. بر پایه نتایج توابع مستخرج تقاضای آب، وجود رابطه مستقیم تقاضای آب با قیمت محصول و رابطه‌ معکوس تقاضا با قیمت آب و قیمت سایر نهاده‌ها اثبات شد. مقادیر محاسباتی کشش قیمتی تقاضای آب حاکی از عکس‌العمل متفاوت بهره‌برداران در تقاضای آب برای محصولات شتوی و صیفی نسبت به تغییرات قیمت بود به گونه‌ای که موفقیت اتخاذ سیاست‌های قیمتی به عنوان ابزاری در جهت کنترل بهینه مصرف آب در مورد محصولات صیفی با اقبال بیشتری مواجه خواهد شد. افزون بر این، ارزش اقتصادی برآورد شده آب در تولید محصولات صیفی به نحو چشم‌گیری از مقادیر متناظر برای محصولات شتوی بیشتر بود. طبقه‌بندی jel: q12، q21، q25، d40

Deriving Demand Functions and Determining Economic Value for Water in the Production of Major Crops in Seidan Farough Plain, Marvdasht, Iran

As it has been confirmed by the international organizations responsible for water management, demand assessment is considered as the central core of processes for coping with crises and problems involved in this area as well as the prerequisite of sustainable planning and directing investment decisions. The present study aimed at driving demand functions and determining economic value for irrigation water in the production of major winter crops including wheat and barley and major summer crops including forage corn, grain corn and tomatoes in Seidan Farough Plain, Marvdasht, Iran using profit maximization approach in 2010 2011. Derived demand functions for water confirmed a direct relationship between water demand and crop price, but an inverse relationship between water demand and water price as well as the price of other inputs. Own price elasticities of water demand indicated that farmers’ response to price changes is different in water demand for winter crops and summer crops so that price policies, as a tool for optimal control of water use, are expected to be more successful for summer crops. Moreover, the estimated economic value of water in the production of summer crops is significantly higher than that of winter crops.JEL Classification: Q12, Q21, Q25, D40