شناسایی مسائل و مشکلات طرح خرید تضمینی گندم: مطالعه موردی استان فارس

سیاست خرید تضمینی، به‏‌عنوان یک سیاست‌ حمایتی دولت که از سال 1368 در ایران برای برخی از محصولات به اجرا درآمده، با مسائل و مشکلاتی در اجرای آن طی سالیان متمادی مواجه بوده است، که لزوم بررسی و ارزیابی عملکرد سازمان تعاون روستایی به‌عنوان مجری این سیاست را ضروری می‌سازد. از این‏‌رو، هدف پژوهش حاضر شناسایی مسائل و مشکلات سیاست خرید تضمینی گندم و بررسی عوامل موثر بر رضایت بهره‌برداران از این سیاست در استان فارس در سال 1396 بود که بدین منظور، از روش تکمیل پرسشنامه و مدل لاجیت ترتیبی استفاده شد. نتایج به‌‏دست‏‌آمده نشان داد که متغیرهای رضایت از شغل کشاورزی، سرعت پرداخت، برخورد مناسب کارکنان و مسئولان، کیفیت نهاده‌های در دسترس، نحوه سنجش پاکی و درصد افت محصول و در نظر گرفتن کیفیت محصول تولیدشده از ضرایب مثبت و معنی‌دار برخوردارند؛ و بنابراین، افزایش هر کدام از این متغیرها باعث افزایش رضایت از طرح خرید تضمینی خواهد شد. از آنجا که متغیر کیفیت نهاده‌های در دسترس معنی‌دار شده است، پیشنهاد می‌شود که با نظارت سازمان‌های مربوط بر نهاده‌های مورد استفاده برای تولید محصولات مورد نظر، این نهاده‌ها از سطح کیفیت بالا برای تولید محصول مرغوب‏‌تر برخوردار باشند؛ همچنین، دولت به تعیین شرایط و وضع قوانینی بپردازد که طرح خرید تضمینی شامل محصولات با کیفیت بالا شود تا از این رهگذر، با تقویت انگیزه کشاورزان به تولید محصولات با کیفیت بالا، کشاورزان تولیدکننده محصولات باکیفیت‌تر نیز از سوی دولت تشویق شوند تا الگویی برای سایر کشاورزان باشند.

identifying the issues and problems of guaranteed wheat purchase plan: a case study of fars province of iran

introduction: guaranteed purchase policy as a government support policy that has been implemented in iran since 1989 for some products has faced issues and problems in the implementation for many years, which makes it necessary to review and evaluate the performance of the rural cooperative organization as the executive institution.materials and method: this research aimed at identifying the issues and problems of the guaranteed purchase policy for wheat crop and investigating the factors affecting the beneficiaries’ satisfaction with this policy in fars province of iran in 2016. for this purpose, questionnaire completion method and sequential logit model were used.results and discussion: according to the obtained results, the variables of satisfaction with agricultural job, speed of payment, proper treatment of employees and officials, quality of available inputs, method of measuring purity and percentage of product loss and considering the quality of the produced wheat crop had positive and significant coefficients. therefore, an increase in each of these variables would increase the satisfaction with the guaranteed purchase plan.recommendations: due to the fact that the quality variable of the available inputs tend to be significant, it is suggested that the relevant organizations monitor the inputs used to produce the desired products as well as the inputs have a high-quality level to produce a better product. also, the government should determine the conditions and rules that the guaranteed purchase plan will include high quality products. this can motivate farmers to produce high quality products. on the other hand, the farmers who have better quality products should be encouraged by the government to be a model for other farmers.