بررسی مزیت نسبی و شاخصهای حمایتی گوشت قرمز

گوشت قرمز چه از جنبه تامین پروتئین مورد نیاز و امنیت غذایی جمعیت روبه رشد کشور و چه از جنبه سهم آن در ارزش افزوده بخش کشاورزی ، جایگاه ویژه ای دارد . مداخله دولت در فرایند تولید ، مصرف ، بازاریابی، تجارت به صورت مستقیم و غیر مستقیم قیمت این محصول را تحت تاثیر قرارداده ،‌اما سودآوری ( بازاری) مناسب تولید این محصول انگیزه کافی برای فعالیت و سرمایه گذاری در این بخش ایجاد کرده است . این نکته را نیز باید گفت که مداخله دولت در بازار و حاکم شدن قیمتها و هزینه های غیر واقعی در بازار محصول و نهاده ،‌ارزیابی اقتصادی تولید این محصول را دچار انحراف کرده است . در این مطالعه قیمتها و درآمدهای بازاری هر محصول و تاثیر مداخلات دولت ( یارانه های پرداختی و مالیاتهای دریافتی دولت )‌ در تولید گوشت قرمز ( گوشت گوسفند و گوشت گاو و گوساله) با استفاده از ماتریس تحلیل سیاستی برای سال 1382 بررسی شده است . همچنین با حذف نقش مداخلات دولت ، سودآوری هر محصول یا همان سودآوری اجتماعی ، بر اساس قیمتهای حقیقی محاسبه گردیده است . باید گفت که مزیت نسبی پایه و اساس برنامه ریزی اقتصادی برای تخصیص کاراتر منابع به شمار می آید ،‌ ولی مزیت نسبی یک محصول لزوما امتیازی پایدار نیست و در طول زمان و با تغییرات ایجاد شده در فرایند مدیریت مزرعه ،‌ فناوری جدید ، روشهای تولید ، بهره وری، ‌قیمتهای جهانی ، نرخ ارز و .. تعدیل می شود . از این رو در مطالعه حاضر با تحلیل سیاست متغیرهای اصلی مانند قیمت جهانی ، نرخ ارزو ضریب تبدیل علوفه به وزن دام ، تاثیرآنها در شاخصهای حمایتی مزیت نسبی بررسی شده است . نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که کشور در تولید هر دو محصول ( گوشت گوسفند و گوشت گاو و گوساله) مزیت نسبی دارد و تولید گوشت گوسفند نسبت به گوشت گاو اقتصادی تر است و عواید اجتماعی بیشتری نیز نصیب جامعه می کند . همچنین تحلیل سیاست شاخص های مورد مطالعه نشان می دهد که در تولید گوشت گاو و گوساله این شاخصها نسبت به تغییرات نرخ ارز،‌ قیمت جهانی و ضریب تبدیل حساسیت بیشتری دارند و برای حفظ شرایط فعلی باید نسبت به کاهش هزینه های تولید و افزایش بهره وری اقدام کرد .