محاسبه کارآیی و رتبه‌بندی چغندرکاران ایران

با توجه به اهمیت نقش چغندرقند در تولید شکر داخلی، بررسی کارآیی این محصول می تواند نقشی به ‏سزا در راستای افزایش تولید آن داشته باشد. از این ‏رو، در تحقیق حاضر، با استفاده از آمار و اطلاعات سیزده استان تولیدکننده چغندرقند در سال 1395 و در محیط نرم ‏افزاری gams، محاسبه انواع کارآیی شامل کارآیی فنی تحت شرایط بازدهی ثابت و متغیر نسبت به مقیاس، تخصیصی، اقتصادی، مقیاس و کارآیی مدیریتی انجام شد؛ همچنین، با استفاده از روش ‏هایی بر پایه تحلیل پوششی داده ها، واحدهای تولیدکننده چغندرقند (استان ها) رتبه بندی شدند. نتایج تحقیق نشان داد که توان زیادی برای افزایش کارآیی اقتصادی تولیدکنندگان چغندرقند در مناطق مورد مطالعه وجود دارد؛ همچنین، کارآیی فنی عامل اساسی تفاوت در کارآیی‏ های اقتصادی بوده و کارآیی مقیاس تولید چغندرقند نیز عامل پایین بودن کارآیی فنی است. بر اساس نتایج محاسبات، به ‏ترتیب، استان های آذربایجان غربی، خراسان رضوی، فارس، خراسان جنوبی و خوزستان بالاترین رتبه و استان های قزوین، اصفهان و کردستان پایین ‏ترین رتبه را در کارآیی متقاطع داشتند. نتایج رتبه ‏بندی نشان داد که در بین استان‏ های کارآ، استان ‏هایی که سهم بیشتری از تولید چغندرقند را به خود اختصاص داده‏ اند، از وضعیت کارآیی مطلوب ‏تری برخوردارند؛ افزون بر این، مدل کارآیی متقاطع واحد مجازی تصمیم‏ گیرنده نسبی آنتی ‏ایده ‏آل، در مقایسه با سایر روش ‏های رتبه ‏بندی کارآیی، مطلوب ‏ترین نتیجه را برای تمایز کارآیی واحدهای تصمیم ‏گیرنده کارا در اختیار قرار می‏دهد. در پایان، با توجه به بالا بودن کارآیی تولید چغندرقند در استان خوزستان، توسعه کشت آن در این استان توصیه می‏ شود.

Efficiency Estimation and Ranking of Iranian Sugar Beet Producers

Sugar beet is one of the industrial productions of agricultural sector that plays an important role in providing the required sugar inside. In the present study, the types of efficiency including technical efficiency Under Constant and Variable Return to Scale efficiency, allocative, economics, scale, and management efficiency have been calculated. In addition, Sugar beet producers were ranked using method basis application of data envelopment analysis. This research was performed using data of 13 sugar beet producing provinces in 2014 in the GAMS software. Based on the results of calculating the economic efficiency of sugar beet producers, there is a great potential for improving economic efficiency in the studied areas. The investigations of this research reflect the fact that the main factor in the difference in economic efficiency is technical efficiency and the scale efficiency is the factor of lowing in technical efficiency. Based on the crossefficiency results West Azarbaijan, Kermanshah and Khorasan Razavi provinces have the highest and provinces of Semnan, South Khorasan and Ilam have the lowest rank. The results of the ranking also show that, among the more efficient provinces, those who have a larger share than sugar beet production have a better performance. The approach of the maximum relative distance from anti ideal decision making unit provides the most favorable outcome for the differentiation of the efficiency of decisionmaking units. Government support increasing and shopping law reform can reduce the risk of production and thus increase the scale of production in the cultivation of sugar beet yield.