الگوی تاثیرگذاری نهاده ‏ها بر مخاطره تولید گندم آبی و دیم در شرق استان گلستان

نهاده های تولید از مهم‌ترین عوامل موثر بر مخاطره محصولات کشاورزی است. در مطالعه حاضر، تاثیر نهاده‌‏ها بر مخاطره تولید با استفاده از اطلاعات 221 کشاورز گندم ‌کار دیم و آبی در شرق استان گلستان برای سال زراعی 1395-1394 از طریق الگوی پیشنهادی جاست و پاپ بررسی شد. نتایج نشان داد که نهاده بذر برای هر دو محصول تاثیر مثبت و معنی‌دار بر میانگین تولید دارد؛ همچنین، دو نهاده کود شیمیایی و آب مصرفی برای گندم آبی و نهاده‏های کود شیمیایی، سم، ماشین‏آلات و نیروی کار برای گندم دیم اثر افزایشی بر میانگین تولید دارند و افزون بر این، سم مصرفی برای هر دو محصول اثر مخاطره‏ افزایی دارد و دو نهاده کود شیمیایی و ماشین‌آلات برای گندم آبی و بذر و نیروی کار برای گندم دیم اثر مخاطره‏ کاهندگی دارند. بنابراین، برای کاهش مخاطره تولید گندم آبی و دیم و افزایش میانگین تولید این محصول راهبردی، توصیه می شود که از نهاده‏های کاهنده مخاطره در زمان مناسب و به‏ه درستی بهره‏ گیری شود.

The Effect Patterns of Inputs on Production Risk of Irrigated and Rainfed Wheat in Eastern Region of Golestan Province in Iran

Production inputs are one of the most important factors affecting the risk of agricultural products. This study aimed at investigating the effects of inputs on the production risk of irrigated and rainfed wheat through the information collected from 221 producers of these products in eastern region of Golestan province of Iran in the 20152016 cropping year using the suggested model of Just and Pope (1979). The results showed that for both products, seed input had a significant positive impact on the average production; also, the inputs of fertilizer and consumed water had the production increasing impact on the average irrigated wheat production, while such an impact could be found by application of the inputs including fertilizer, pesticide, machinery and labor for the rainfed wheat. In addition, the study results indicated that the pesticide input used for both products had a risk increasing impact on the production; furthermore, the inputs of seed and labor for the rainfed wheat and the fertilizer and machinery inputs for the irrigated wheat reduced the production risk. Therefore, the study recommended using properly the risk reducing inputs at the right time to reduce the production risk of irrigated and rainfed wheat crops and as a result, to increase the average production of such a strategic product.