تعیین نرخ بازدهی سرمایه گذاری در بخش کشاورزی

در این مقاله نرخ بازدهی سرمایه در بخش کشاورزی تعیین و روند تغییرات آن در سالهای اخیر بررسی شده است. برای دستیابی به این هدف تابع تولید کاب داگلاس با اعمال تغییراتی مورد استفاده قرار گرفته است. در این تابع علاوه بر سرمایه و نیروی کار متغیر روند (t) برای نشان دادن اثر پیشرفت فنی بر تولید و متغیر مجازی انقلاب اسلامی به عنوان متغیر موثر بر تولید منظور گردیده است. نتایج حاصل نشان داد که متوسط بهره وری سرمایه در کشاورزی در دوره مورد بررسی ( 1350-78) معادل 5/2 و روندکلی آن صعودی بوده است. مقایسه این رقم با بهره وری سرمایه در بخش کشاورزی بالاتر از بخشهای دیگر است. در فاصله زمانی مورد بررسی نرخ بازدهی سرمایه در بخش کشاورزی دارای نوسانهای شدیدی بوده است. با این حال روند این نرخ صعودی و متوسط آن معادل 9/27 درصد برآورد شده است عواملی نظیر خشکسالی جنگ تحمیلی تحولات سیاسی و ناامنی اقتصادی برای سرمایه گذاری بخش خصوصی را می توان از عوامل تاثیر گذار در این باره به شمار آورد. با وجودی که بهره وری و کارایی سرمایه در بخش کشاورزی بالاتر از بخشهای دیگر است، اما نسبت سرمایه گذاری به ارزش افزوده در دوره مورد بررسی در بخش کشاورزی بسیارکمتر از بخشهای دیگر و نشاندهنده آن است که این بخش همواره مورد بی مهری و بی توجهی واقع شده است. به طور کلی بر اساس نتایج این مطالعه می توان گفت بخش کشاورزی دارای پتانسیل در خور توجهی برای جذب سرمایه است لذا به منظور فراهم کردن امکانات جذب سرمایه و بهبود بهره وری و بازدهی آن پیشنهادهایی ارائه شده است.