الگوی تاثیرگذاری عوامل اقتصادی و فنی در کیفیت پوسته تخم‌مرغ برای کاهش ضایعات در واحدهای تولید تخم‌مرغ استان خراسان رضوی

یکی از مشکلات موجود در صنعت مرغداری بالا بودن میزان ضایعات و تخم‌مرغ‌های شکسته از زمان تولید تا مصرف است. از این ‌رو، در تحقیق حاضر، با استفاده از الگوی معادلات ساختاری مبتنی بر کمترین مربعات جزئی، نحوه ارتباط این عوامل و تاثیر آنها در کاهش ضایعات تخم‌مرغ در کلیه واحدهای تولید تخم‌مرغ تحت پوشش اتحادیه مرغ تخم‌گذار استان خراسان رضوی بررسی شد. به این منظور، متغیرهای مورد بررسی و تاثیرگذار، در سه دسته عوامل مدیریتی، محیطی و تغذیه‌ای گروه‌بندی شدند. نتایج نشان داد بیشترین تاثیر در کاهش ضایعات تخم‌مرغ مربوط به عوامل مدیریتی (0.840) است و عوامل محیطی (0.654) و عوامل تغذیه‌ای (0.123) بعد از آن قرار دارند. میان عوامل مدیریتی، متغیرهای شغل اصلی مدیر، سابقه مدیر، سن تولک‌بری، نوع تهویه و آلودگی انگلی خارجی مهم‌ترین عواملی هستند که می‌توانند در کاهش ضایعات از طریق متغیر پنهان مدیریت موثر باشند. میان عوامل محیطی نیز به ترتیب تعداد سالن، میزان تخم‌مرغ تولیدی، تلفات روزانه و مساحت سالن از عواملی هستند که در کوتاه‌مدت قابل‌کنترل نیستند و نیاز به مدیریت زمان‌بر در بلندمدت دارند. میان متغیرهای یادشده، متغیر میزان تولید و تعداد سالن بیشترین تاثیر را از طریق متغیر پنهان عوامل محیطی در کاهش ضایعات دارند. درنهایت، میان متغیرهای تاثیرگذار بر عوامل تغذیه‌ای، موثرترین متغیرهایِ با تاثیر مثبت بر کاهش ضایعات عبارت‌اند از کربنات کلسیم و پودر گوشت و موثرترین متغیرهایِ با تاثیر منفی بر کاهش ضایعات عبارت‌اند از سبوس و ذرت؛ بنابراین، با توجه به تاثیر عوامل مدیریتی، توصیه می‏شود برای مدیریت واحدهای تولید تخم‏مرغ افرادی باسابقه و دانش مرتبط برای انتخاب زمان مناسب تولک‌بری و کنترل انگل‌های خارجی انتخاب شوند.

Pattern of Influencing Economic and Technical Factors on Egg Shell Quality for Waste Reduction: A Case Study of Egg Production Units in Khorasan Razavi Province of Iran

This study aimed at investigating the economic and technical factors and how they affect the reduction of egg waste in all egg production units in Khorasan Razavi province of Iran in 2014 by using the Structural Equation Model based on Partial Least Squares and the proposed conceptual model. For this purpose, variables were grouped in three categories including managerial, environmental and nutritional factors. The results showed that the greatest effects on reduction of egg waste were respectively related to managerial (0.840), environmental (0.654) and nutritional (0.123) factors. In this conceptual model, as shown by the results, 0.857 percent of the changes in egg waste were predicted by the Latent Variables. As many of these factors fell into the group of management factors, it might be possible to control them in short term. Among the managerial factors, the variables of main managerial occupation, manager’s experience, molting program age, type of ventilation and external parasitic contamination were found to be the most important factors affecting the reduction of egg waste through the Latent variables of management. Finally, it was recommended to appoint experienced managers with the related knowledge to select the appropriate time for molting age and external parasitic control.