>
Fa   |   Ar   |   En
   بررسی برنامه مبادله مجوزهای آبی بین کشاورزان در اراضی پایین‏دست سد وشمگیر  
   
نویسنده شهرکی جواد ,جانسوز پری ناز ,عبدالحسینی محمد
منبع اقتصاد كشاورزي و توسعه - 1398 - دوره : 27 - شماره : 105 - صفحه:141 -170
چکیده    برنامه مبادلات مجوزهای آبی در دهه های اخیر به دلیل کارایی آن در برخورد با مسئله کمبود آب از طریق استفاده کمتر سیستم نسبت به برنامه عدم مبادله و ایجاد مازاد آب برای مصارف با ارزش بالاتر، به خصوص در مناطق خشک و نیمه‏خشک توسعه پیدا کرده است. لذا در این تحقیق، به منظور بررسی برنامه مبادله مجوزهای آبی بین کشاورزان، دو برنامه تخصیص آب، تحت سیستم عدم مبادله و مبادله براساس مدل برنامه‌ریزی تصادفی با پارامترهای بازه‌ای طراحی شد. سپس نتایج حاصل از دو برنامه براساس شاخص حجم آب مازاد و میزان کاهش در کمبود آب مقایسه گردید. برای این مطالعه، تعداد 40 مزرعه موجود در روستای یلمه سالیان و 30 مزرعه موجود در روستای شیخ‏آباد که همگی از آب سد وشمگیر واقع در شهرستان آق قلا تغذیه شده و با شرکت آب‌بران سد قرارداد دارند، انتخاب شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که تخصیص آب تحت برنامه مبادله منجر به آب مازاد در روستای یلمه سالیان، با حد پایین و بالای بازه برابر با ] 374/71 ,261/69[ هزار مترمکعب و کاهش در کمبود آب برابر با بازه ]486/64 , 298/61[ هزار مترمکعب با حفظ سودی معادل با بازه]351/57 ,237/91[ میلیون تومان و در روستای شیخ‏آباد، منجر به مازاد آبی برابر با بازه]244/12 ,176[ هزار مترمکعب و کاهش در کمبود آبی با بازه‏ای معادل با ]317/04 ,228/44[ هزار مترمکعب با حفظ سودی برابر با بازه ]210/10 ,141/39[ میلیون تومان نسبت به برنامه عدم مبادله مجوزهای آبی شده است. با توجه به نتایج فوق می توان گفت که برنامه مبادله مجوزهای آبی کشاورزان منجر به مازاد آب می شود و کمبود آب را تا حدی که از سود سیستم کاسته نشود جبران خواهد کرد و در صرفه جویی در مصرف آب و تخصیص کاراتر آن، به خصوص در فصل خشک، اثربخش خواهد بود.
کلیدواژه برنامه‌ریزی تصادفی با پارامترهای بازه‏ای، عدم حتمیت، کم‏آبی، یلمه سالیان، شیخ‏آباد
آدرس دانشگاه سیستان و بلوچستان, دانشکده مدیریت و اقتصاد, ایران, دانشگاه سیستان و بلوچستان, دانشکده علوم زیست محیطی و کشاورزی پایدار, ایران, دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان, دانشکده مهندسی آب و خاک, گروه مهندسی آب, ایران
 
   A Survey on Trading Program of Water Permits between Farmers in Downstream Lands of Voshmgir Dam in Iran  
   
Authors shahraki javad ,Jansouz P. ,Abdolhosseini M.
Abstract    In Iran, over recent decades, trading program of water permits was developed due to their efficiency in dealing with water scarcity through the use of less water and the creation of released water for consumption with higher value, especially in arid and semiarid regions. Therefore, in this study, in order to survey the trading program of water permits between farmers, two water allocation programs under nontrading and trading systems were designed based on IntervalParameter TwoStage Stochastic Program Model. Then, the obtained results of two programs were compared based on index of released water volume and decrease in water deficiency. For this study, 40 farmlands in YolmehSalian village and 30 farmlands in Sheikhabad village were selected; all the villages used water from the Voshmgir dam located in AqQala County. The study results showed that the water allocation under trading program led to released water in YolmehSalian, with low and high limits of interval by [261/69, 374/71] ×103 m3 and decrease in water deficiency by interval of [298/61,486/64]×103 m3 with protection of benefit by [237/91, 351/57] million tomans (i.e. × 10 rials); and in Sheikhabad, it led to released water by interval of [176,244/12] ×103 m3 and decrease in water deficiency by [228/44,317/04] ×103 m3 with the protection of benefit by [141/39 , 210/10] million tomans, compared to the nontrading program of water permits.
Keywords
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved