تبیین جایگاه واقعی بخش کشاورزی ایران در اقتصاد ملی با تمرکز بر ارزش افزوده کسب و کار کشاورزی

محاسبه‌ شاخص‌های کلان اقتصادی برای بخش کشاورزی در قالب سیستم حساب‌های ملی نمی‌تواند مبین جایگاه واقعی این بخش در اقتصاد ملی باشد. مطالعه‌ حاضردر صدد برآورد جایگاه واقعی بخش کشاورزی ایران از طریق محاسبه‌ آثار مستقیم و غیرمستقیم آن در اقتصاد ملی است. از داده‏های سری زمانی 931370 ایران برای برآورد و محاسبه‌ شاخص‌های مورد نظر استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که گروه کشاورزی با توجه به سهم 7 درصدی در gdp و سهم وزنی رشد اقتصادی 68/2 درصدی در رشد اقتصادیِ 08/3 درصدی کل کشور در سال‌های 931370، بعد از گروه‌های صنایع و معادن و خدمات در رتبه‌ سوم اهمیت از نظر اثرگذاری مستقیم بر اقتصاد ملی قرار دارد. اثر غیرمستقیم کشاورزی در اقتصاد ملی بر اساس ارزش افزوده فعالیت‌های پسین و پیشین کشاورزی، برابر 16 درصدgdp و بر اساس ارزش افزوده‌ صنایع پسین مرتبط با کشاورزی، حدود 1/3 درصد از تولید ناخالص داخلی برآورد شد.مجموع سهم ارزش افزوده ‌بخش کشاورزی ایران بر پایه قیمت‌های ثابت سال 1383 در سال‌های 931383 به صورت مستقیم و غیر مستقیم (اثر کل) حدود 5/22 درصد gdp کشور بوده است. با توجه به اهمیت جایگاه واقعی بخش کشاورزی در تدوین سیاست‌ها‌ی مرتبط با برنامه‌های توسعه‌ کشور، پیشنهاد می‌شود که برآورد سالانه‌ اشتغال، صادرات و ارزش افزوده‌ کسب و کار کشاورزی، در حکم شاخص‌های اثرگذار غیرمستقیم کشاورزی در اقتصاد کشور از سوی سازمان‌های متولی آمار اقتصادی کشور به عنوان یک طرح آماری ملی مورد توجه قرار گیرد.

Explaining the Actual Position of Agriculture in the National Economy with Focusing on Value Added of Agribusiness

Calculation of macroeconomic indicators for the agricultural sector in the System of National Accounts cannot represent the actual position of the sector in national economy. In this study the actual position of the agricultural sector through the calculation of its direct and indirect effects on the national economy of Iran was estimated using time series of 19912014. The results of this study showed that due to agriculture share in GDP (7 percent) and the its weighted contribution to economic growth (2.68 percent) in the economic growth of the country (3.08 percent), in terms of direct impact on the national economy, agriculture located in third place after industries and service groups. Indirect effect of agriculture in the national economy according to value added of backward and forward activities of agriculture is estimated 16 percent of GDP and based on value added of forward industries related to agriculture is calculated 3.1 percent of GDP. The total share of agricultural value added based on constant prices between 20042014 has been about 22.5 percent of the country’s GDP directly and indirectly (total effect). According to the real position of the agricultural sector in the formulation of policies related to the country’s development programs, it is suggested that estimating the annual employment, exports and value added of agricultural business as indirect effective indicators of agriculture in national economy should be considered by responsible institutions of economic statistics as a national statistical plan.