بررسی و تحلیل نظریه عدل الهی پویشی گریفین

در میان نظریات عدل الهی، به مثابه تلاشی برای ارائه دلایل موجه بر معقول‌بودن باور به خدا در عین اذعان به وجود شر، نظریه عدل الهی پویشی گریفین از جایگاه برجسته‌ای برخوردار است. در این نوشته در ابتدا به جهان‌بینی پویشی، اقسام شر و مبانی نظریه عدل الهی پویشی گریفین، به‌‌ویژه خلاقیت، قدرت ترغیبی خداوند، نفی خلق از عدم و قاعده همبستگی میان قدرت و ارزش اشاره می‌شود، سپس به تبیین و تحلیل نسبت خداوند و شرور در نظریه مذکور پرداخته می‌شود که به مهم‌ترین مشخصه‌های عدل الهی پویشی منجر می‌گردد از قبیل اذعان به شر حقیقی یا گزاف، ترغیبی‌دانستن قدرت خدا و اینکه خداوند نمی‌تواند به طور یک‌جانبه بر شرور غلبه کند. در پایان به نقد نظریه مذکور پرداخته شده و نتیجه گرفته می‌شود چنین رویکردی شاید بتواند پاسخی باشد به ملحدانی که شر را دستاویز انکار خدا قرار داده‌اند؛ اما این رویکرد دچار اشکال‌هایی جدی است مانند چاره‌ ناپذیردانستن وقوع شرور، مفروض‌گرفتن تلازم منطقی میان برخورداری خداوند از قدرت قاهرانه و اِعمال آن در جهان، گرفتار تحویل‌گرایی‌شدن و سرانجام برداشتی از خداوند ارائه‌ کردن که پیروان ادیان توحیدی یا خداباوران آن ‌را شایسته پرستش نمی‌دانند.