حضرت آدم «ع» و گناه در مرتبه عشق

داستان حضرت آدم ع در قرآن مورد توجه اکثر متکلمان و فیلسوفان است. اصولاً شیوه قرآن بر آن است که مسائل و مفاهیم ذهنی و معقولات ورای محسوسات و فراتر از درک محدود بشری را به یاری تمثیل و تشبیه معقول به محسوس بیان نماید؛ اما باید توجه داشت که مواد داستان و ساختار درونی دارای واقعیت است. طبق آیه «وَ عَصى‏ آدَمُ رَبَّهُ فَغَوى»  (طه: 121) حضرت آدم7 مرتکب عصیان شده است. مفسران با مشرب‌های مختلف کلامی و عرفانی به‏گونه‌ای آیه را تفسیر می‌کنند که خدشه‌ای بر عصمت حضرت آدم 7 وارد نشود. با این وجود باز هم شبهاتی مطرح است که پاسخ مفسران به حل آنها نمی‌انجامد. با بررسی دقیق مفردات آیه و استفاده از روایات می‌توان گفت این آیه بیانگر نحوه سیر و سلوک آدم ع در دنیاست و با عصمت حضرت آدم ع هیچ‏گونه منافاتی ندارد. حضرت آدم 7 در اثر خوردن از درخت ممنوعه و توجه به غیر خدا از درگاه الهی رانده شده و نمی‌تواند مانند پیامبر اکرم ص به مراتب بالای ولایت دست یابد و عاصی خوانده می‌شود.