نسبت عرفان و سیاست

در عالَمِ معرفت «عرفان» و در عالَمِ قدرت «سیاست» از اهمیت فراوانی برخوردار بوده‎اند و هماره شناخت نسبتِ «عرفان وسیاست» موضوع تفکر و خاستگاه آرا و انظار اصحاب اندیشه و معنا و ارباب حکمت و حکومت بود که با دو رویکرد «درون‏ عرفانی» و «برون‏ عرفانی» تبدیل به میدان برخوردِ نظریه‏ها و چالش‏های معرفتی شد و هرگز طراوت و تازگی مسئله بودنش را نیز از دست نداد. آیا عرفان که دانش تولدیافته از سلوک باطنی و درون‏گرا از مقولۀ خلوت و خلسه، جذبه و سلوک است، با سیاست که دانش برون‏گرا و متناظر به اجتماع و مرتبط با زندگی مردم و معیشت آدمیان است، قابل اجتماع است؟ بنابراین سوال اصلی مقاله این است که عرفان و سیاست چه نسبتی باهم دارند؟ در نوشتار پیش روی دو دیدگاه سلبی و ایجابی مورد تحلیل و تعلیل و سنجش و ارزیابی قرار گرفت که با توجه به مولفه و عناصر درون‏ذاتی هر کدام از عرفان و سیاست و چگونگی ارتباط «ولایت باطنی» در عرفان و «ولایت ظاهری» در سیاست از منظر «عرفان ناب اسلامی» و سنت و سیره پیامبر اعظم و عترت طاهره و برخی شاگردان مکتب قرآن و عترت ضمن نقد دیدگاه سلبی به دیدگاه ایجابی رسیده و به این نتیجه رسید که در عرفان اصیل اسلامی سلوک و سیاست، معنویت و مدیریت، سیر من الخلق الی الحق و سیر من الحق الی الخلق بالحق، درد خدا و خلق، درون‏گرایی و برون‎گرایی ممکن‏ الاجتماع ‏اند نه مانعهالجمع.

The Relationship between Mysticism and Politics

< p >The main question of this article is: are mysticism and politics compatible with each other or not? Their compatibility or incompatibility may be studied once in theory and the science of mysticism and political sciences and another time in practice. There are two viewpoints in this regard; one is the negative and the other is the affirmative view. The followers of negative view assert that a. mysticism is not compatible with politics, b. politics is not compatible with mysticism; and they insist on the distinction of the two. The followers of the second view believe the interaction of the two, and see no obstacle for the contribution of mysticism in sciences and political matters. Criticizing the negative view in this article, I have chosen the affirmative view and presented the reason for this choice. I believe mysticism and politics are compatible in theory and practice; and the notion of incompatibility is a mere delusion.