حکمت قرآنی و فلسفه ارسطویی

قبل از میلاد مسیح در یونان باستان امام حکما سقراط خود را فیلسوف نامید. هدف او از تعقل‌ورزی، یافتن واقعیت و راهبر رفتار بود. ارسطو غایت حکمت را معرفت محض و آن را برتر از حکمت عملی می دانست. با ظهور اسلام و طرح حکمت در قرآن، به‌خصوص در عصر نهضت ترجمه با توجه به تاثیر فلسفه ارسطویی در فیلسوفان مسلمان، این سوال به وجود آمد که بین حکمت قرآنی و فلسفه ارسطویی چه تفاوتی وجود دارد؟ آیا حکمت عملی قرآن، همانند فلسفه ارسطویی اَخَسّ است؟ فرضیۀ ما در این تحقیق، تفاوت بنیادین بین آن دو است؛ لذا با بررسی تطبیقی در این تحقیق مشخص گردید حکمت قرآنی و فلسفی در معنای واژه و تعالیم نوع حکمت، مسائل و غایت حکمت، مربّی و متربی حکمت، تنوع ارائه و روش کسب حکمت، مخاطبان حکمت و... از هم دیگر متمایزند. همچنین معلوم گشت که حکمت عملی قرآن گرچه از حیث ارتباط با امور اعتباری اخَسّ است، از حیث صائب و نافع‌بودن حکمت نظری، حکمت عملی معیار آن محسوب می شود و اَخَسّ نیست.

Qur’anic Wisdom and Aristotelian Philosophy

In ancient Greece, Socrates as Imam of philosophers called himself a philosopher. His goal of rationality was to find the truth and guide the behavior. Aristotle saw the goal of wisdom as pure knowledge and considered it superior to practical wisdom. With the rise of Islam and the emergence of wisdom in the Qur’an, Especially in the era of the translation movement due to the influence of Aristotelian philosophy on Muslim philosophers, this question arose: What is the difference between Qur’anic wisdom and Aristotelian philosophy? Is the practical wisdom of the Qur’an similar to Aristotelian philosophy is inferior? Our hypothesis in this study is the fundamental difference between the two. Therefore, the comparative study revealed that the following are distinct from each other: Qur’anic and philosophical wisdom in the sense of the word and its teachings of wisdom; the problems and goals of wisdom, The trainer and trained of wisdom, the variety of presentations and the ways of acquiring wisdom, the audience of wisdom, and so on are different. It also turned out, although the practical wisdom of the Qur’an is interior in terms relation to credit matters, but in terms insightfulness and gainfulness of theoretical wisdom, the practical wisdom is its criterion, and isn’t inferior.