رابطه فرسودگی والدینی و کیفیت مراقبت مادرانه در مادران دارای کودک مبتلا به اتیسم: نقش تعدیل‌گر ظرفیت تاملی والدینی

زمینه و هدف: مراقبت از کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم با چالش‌های متعددی همراه است و می‌تواند منجر به فرسودگی والدینی شود. شناسایی عوامل موثر بر این فرسودگی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی نقش تعدیل‌گر ظرفیت تاملی والدینی در رابطه بین فرسودگی والدینی و کیفیت مراقبت مادرانه در مادران دارای کودک مبتلا به اتیسم انجام شد.روش‌ها: این مطالعه به روش توصیفی-همبستگی انجام شد. تعداد 100 مادر دارای کودک 3 تا 7 ساله مبتلا به اتیسم که در سال 1403 در شهر تهران ساکن بودند، با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان پرسش‌نامه‌های ظرفیت تاملی والدینی، کیفیت مراقبت مادرانه و فرسودگی والدینی را تکمیل کردند. داده‌ها با استفاده از همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر در نرم‌افزار spss  نسخه 27 تحلیل شدند.یافته‌ها: فرسودگی والدینی و پیش‌ذهنی‌سازی با تعارض و سردرگمی رابطه مثبت و با حساسیت، پاسخ‌دهی و دسترس‌پذیری رابطه منفی دارند (0/01>p). همچنین، فرسودگی والدینی با پیش‌ذهنی‌سازی رابطه مثبت و با قطعیت در حالت‌های ذهنی و علاقه و کنجکاوی نسبت به حالات ذهنی رابطه منفی داشت (0/01>p). علاوه بر این، قطعیت در حالت‌های ذهنی و علاقه و کنجکاوی نسبت به حالات ذهنی با تعارض و سردرگمی رابطه منفی و با حساسیت، پاسخ‌دهی و دسترس‌پذیری رابطه مثبت داشت (0/01>p). تحلیل تعدیلی نشان داد که قطعیت در حالت‌های ذهنی و علاقه و کنجکاوی نسبت به حالات ذهنی توانستند رابطه بین فرسودگی والدینی و حساسیت و پاسخ‌دهی مادرانه را تعدیل کنند (0/05>p).نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌ها، ظرفیت تاملی بالای مادران می‌تواند نقش مهمی در کاهش فرسودگی والدینی و افزایش حساسیت و پاسخ‌دهی مادرانه ایفا کند. بنابراین، به نظر می‌رسد آموزش مهارت‌های تاملی به مادران دارای کودک مبتلا به اتیسم می‌تواند در کاهش اثرات منفی فرسودگی والدینی بر کیفیت مراقبت مادرانه موثر باشد.

the relationship between parental burnout and maternal care quality in mothers of children with autism: the moderating role of parental reflective capacity

background and aim: caring for a child with autism spectrum disorder (asd) presents numerous challenges and may lead to parental burnout. identifying factors that influence this burnout is of particular importance. this study aimed to investigate the moderating role of parental reflective capacity in the relationship between parental burnout and maternal care quality in mothers of children with autism.methods: this descriptive-correlational study involved 100 mothers of children aged 3 to 7 years with autism, residing in tehran in 2024. participants were selected through convenience sampling. the mothers completed questionnaires assessing parental reflective capacity, maternal care quality, and parental burnout. data were analyzed using pearson correlation and path analysis in spss version 27.results: parental burnout and preoccupation with conflicts and confusion had a positive relationship, while sensitivity, responsiveness, and availability showed negative relationships with these factors (p<0.01). furthermore, parental burnout was positively correlated with preoccupation and negatively correlated with certainty in mental states, as well as interest and curiosity about mental states (p<0.01). additionally, certainty in mental states, and interest and curiosity about mental states were negatively correlated with conflict and confusion, while showing a positive relationship with sensitivity, responsiveness, and availability (p<0.01). moderation analysis revealed that certainty in mental states, and interest and curiosity about mental states, significantly moderated the relationship between parental burnout and maternal sensitivity and responsiveness (p<0.05).conclusion: the findings suggest that higher reflective capacity in mothers plays a critical role in reducing parental burnout and enhancing maternal sensitivity and responsiveness. therefore, training mothers with autism children in reflective skills may help mitigate the negative effects of parental burnout on the quality of maternal care.