کارآمدی رفتاردرمانی شناختی با یا بدون تکنیک‌های فراشناختی بر بازدهی خواب و حمایت اجتماعی ادراک‌شده در افراد مبتلا به اختلال بی‌خوابی مزمن

سابقه و هدف: رفتاردرمانی شناختی، خطّ اوّل درمان و استاندارد طلایی درمان اختلال بی‌خوابی مزمن است؛ اما برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند که پرداختن به مولفه‌های فراشناختی، کارآمدی آن را افزایش می‌دهد. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی کارآمدی رفتاردرمانی شناختی با یا بدون تکنیک‌های فراشناختی در افراد مبتلا به اختلال بی‌خوابی مزمن است. مواد و روش‌ها: چهار بیمار شامل یک مرد و سه زن که دارای ملاک‌های ورود به مطالعه بودند، پس از ارزیابی‌های تشخیصی وارد مطالعه شده و به‌طور تصادفی در دو گروه رفتاردرمانی شناختی و رفتاردرمانی شناختی همراه با تکنیک‌های فراشناختی شامل ذهن‌آگاهی گسلیده و به تاخیر انداختن نگرانی و نشخوار فکری، قرار گرفتند. تمامی بیماران شش مرتبه با استفاده از شاخص بازدهی خواب و مقیاس حمایت اجتماعی سنجیده شدند. سپس، داده‌ها با استفاده از تفسیر دیداری فراز و فرود نمودارها، اندازه‌ی اثر و بهبودی تشخیصی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: اگرچه مدت‌زمان ابتلا به اختلال در بیمارانی که رفتاردرمانی شناختی به همراه تکنیک‌های فراشناختی دریافت کرده بودند، بیشتر از گروه دیگر بود، ولی توانستند بازدهی خواب و حمایت اجتماعی بیشتری را به‌دست آورند. هر دو گروه به‌خصوص گروهی که از تکنیک‌های فراشناختی بهره می‌بردند، دارای اندازه‌ی اثر بالا و بهبودی تشخیصی بودند. دستاوردهای درمانی تا سه ماه پس از پایان درمان تداوم داشت. نتیجه‌گیری: افزودن تکنیک‌های فراشناختی به استاندارد طلایی درمان اختلال بی‌خوابی مزمن توانست کارآمدی آن را برحسب بازدهی خواب و حمایت اجتماعی ادراک‌شده افزایش دهد.

efficacy of cognitive behavioral therapy with or without metacognitive techniques on sleep efficiency and perceived social support in people with chronic insomnia disorder

background: cognitive behavioral therapy is the first-line and golden standard in treating chronic insomnia disorder but some studies showed that by addressing metacognitive components, its efficacy increases. the present study aimed to evaluate efficacy of cognitive behavioral therapy with or without metacognitive techniques in people with chronic insomnia disorder.materials and methods: once evaluator took diagnostic assessments, four patients including one male and three females who met eligibility criteria were assigned to cognitive behavioral therapy and cognitive behavioral therapy with metacognitive techniques consisting of detached mindfulness and worry/ rumination postponement. all of the patients were assessed six times by sleep efficacy index and perceived social support scale. then, dada were analyzed by visual interpretation of ups and downs in graphs, effect size and diagnostic recovery.results: although duration of the disorder in patients who received cognitive behavioral therapy with metacognitive techniques was longer compared to patients in the other group, they had higher sleep efficiency and perceived social support than the other group. both of the groups especially which received metacognitive techniques were achieved high effect size and diagnostic recovery. treatment gains were maintained till three months after treatment ended. conclusion: adding metacognitive techniques to golden standard in treating of chronic insomnia disorder could increase the efficacy of cognitive behavioral therapy in terms of sleep efficiency and perceived social support.