>
Fa   |   Ar   |   En
   بررسی بی هنجاری اقلیمی ایران در آبان‌ماه 1390 از دیدگاه دینامیک بزرگ‌مقیاس  
   
نویسنده محب الحجه علیرضا ,علی زاده زکیه ,احمدی گیوی فرهنگ
منبع فيزيك زمين و فضا - 1396 - دوره : 43 - شماره : 1 - صفحه:149 -164
چکیده    بر اساس آمارهای سازمان هواشناسی ایران به نقل از گزارش انجمن هواشناسی آمریکا در بررسی وضعیت اقلیم جهان در سال 2011، بخش بزرگی از کشور در پاییز 2011 دارای مقادیر چشم‌گیر بی‌هنجاری منفی دما همراه با بی‌هنجاری مثبت بارش نسبت به میانگین‌های اقلیم‌شناختی در دوره 1960 تا 2010 میلادی بوده است. سهم عمده در شکل‌گیری این بی‌هنجاری‌ها را حاکمیت یک دوره بلند سرما همراه با بارش در بخش‌های گسترده‌ای از کشور در آبان‌ماه 1390 داشته است. با استفاده از داده‌های بازتحلیل روزانه ncep/ncar، میانگین برخی کمیت‌های هواشناختی مهم و هم‌چنین جمله‌های معادله انرژی جنبشی پیچکی در این ماه با میانگین‌های اقلیم‌شناختی متناظر برای دوره بلندمدت 2010-1950 مقایسه شده است. نتایج نشان از حاکمیت دو بندال پی‌درپی در دوره مورد مطالعه، هر کدام با پشته مرکزی روی اروپا و ناوه‌هایی روی اطلس و غرب آسیا دارد. قویتر شدن و گسترش مداری و نصف‌النهاری جت جنب‌حاره‌ای و هم‌راستایی آن با جت مسیر توفان اطلس در این دوره نیز سبب افزایش انرژی جنبشی پیچکی در منطقه اطلس، شمال آفریقا و ایران شده است. از دیدگاه انرژی، وجود بی‌هنجاری منفی تولید و تبدیل کژفشار و بی‌هنجاری مثبت همگرایی شار کل و شار آزمینگرد روی منطقه ایران نشان‌دهنده آن است که در آبان‌ماه 1390 ایران گیرنده قوی انرژی جنبشی پیچکی گسیل شده از سوی دریاهای مدیترانه و سرخ بوده است.
کلیدواژه دینامیک بزرگ‌مقیاس، بی‌هنجاری، بندال، تولید کژفشار، همگرایی شار کل، شار آزمینگرد
آدرس دانشگاه تهران, موسسۀ ژئوفیزیک, گروه فیزیک فضا, ایران, دانشگاه تهران, موسسۀ ژئوفیزیک, ایران, دانشگاه تهران, موسسۀ ژئوفیزیک, گروه فیزیک فضا, ایران
پست الکترونیکی ahmadig@ut.ac.ir
 
   Study of the climate anomaly of Iran in Aban 1390 (23rd Oct. to 21st Nov. 2011) from the perspective of the largescale dynamics  
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved