پارامترهای مهم در مکان یابی رصدخانه های ژئومغناطیسی جدید به منظور توسعه پژوهش های ژئومغناطیسی در ایران

علی‌رغم وسعت زیاد کشور ایران، رصدخانه ژئومغناطیسی تهران تنها رصدخانه در کشور می‌باشد که در دهه گذشته، به‌دلیل قدیمی بودن دستگاه‌های موجود در این رصدخانه و نیز گسترش شهر و قرارگیری این مرکز در معرض منابع نوفه‌ای متعدد، متاسفانه داده‌های آن مورد اعتماد نبوده و از لیست رصدخانه‌های ژئومغناطیسی استاندارد دنیا حذف شده است. با توجه به مزایای متعدد ثبت پیوسته میدان مغناطیسی و مولفه‌های آن در رصدخانه‌های ژئومغناطیسی، انجام مطالعات علمی برای تعیین محل‌های بهینه جهت احداث رصدخانه‌های ژئومغناطیسی جدید در بسیاری از کشورهای خاورمیانه و به‌خصوص ایران، بسیار ضروری می‌باشد. در این مقاله، ضمن بیان ضرورت احداث رصدخانه‌های ژئومغناطیسی جدید در کشور، به معرفی مهم‌ترین معیارهای موثر در تعیین محل احداث رصدخانه های ژئومغناطیسی پرداخته شده است. معیارهای متعددی از قبیل شدت میدان مغناطیسی، تغییرات هدایت‌ویژه الکتریکی خاک‌های زیرسطحی، منابع غیرطبیعی اختلال در میدان ژئومغناطیسی، توسعه شهرسازی، راه‌های دسترسی، زمین‌شناسی منطقه، توپوگرافی منطقه و عدم وجود ذخائر اقتصادی، در انتخاب محل مناسب جهت احداث یک رصدخانه ژئومغناطیسی تاثیرگذار هستند. ممکن است گردآوری کلیه شرایط لازم برای یک محل، به‌طور کامل میسر نباشد، اما چنانچه حداقل شرایط لازم نیز میسر نگردد، به هیچ وجه نباید اقدام به ساخت رصدخانه نمود. تعطیلی و جابه‌جایی بسیاری از رصدخانه‌ها تجربه‌ای است تا مکان رصدخانه‌های مغناطیسی جدید با دقت زیادی انتخاب شود. در ادامه مطالعات این یادداشت پژوهشی، تحقیقی منسجم توسط نویسندگان مقاله در حال انجام است که به جمع‌آوری دقیق لایه‌های اطلاعاتی مختلف جهت تعیین محل‌های مناسب برای احداث یک رصدخانه ژئومغناطیسی در استان کرمان می‌پردازد.