تهیه نقشه‌های هم‌دما و هم‌رطوبت جوّ با استفاده از باندهای گرمایی تصاویر ماهواره‌ای مادیس

در سالهای اخیر استفاده از باندهای گرمایی تصاویر ماهوارهای به روشی رایج در ایجاد نیم‌رخهای دما و رطوبت جوّ تبدیل شده است. تصاویر طیف‌سنج پرتویی تصویربردار با قدرت تفکیک متوسط (modis) با دارا بودن قدرت تفکیک مکانی مناسب یکی از تصاویر پُرکاربرد در زمینه تهیه نقشههای منحنیهای هم‌دما و همرطوبت با دقت نسبتاً مناسب است. در روشهای رایج تهیه نقشههای هم‌دما و همرطوبت از تصاویر مادیس از الگوریتمهای جهانی استفاده میشود که در مقیاس محلی دقت مناسبی ندارند و استفاده از الگوریتمهای محلی میتواند موجب بهبود دقت تهیه این نقشهها شود. در این پژوهش از دادههای رادیوسوند و تصاویر مادیس مربوط به 5 سال در ماه ژوین و داده های ایستگاه سینوپتیک فرودگاه مهرآباد برای مدل‌سازی استفاده شده و از دادههای کل ایستگاههای سینوپتیک موجود در ایران در ارزیابی کارایی مدل، استفاده شد. استخراج نیم‌رخ از روش رگرسیون های محلی آماری (lsrpr) روش منتخب این پژوهش بود که در آن برای استخراج نیم‌رخهای جوّی از روش رگرسیونهای آماری از تصاویر مادیس، با استفاده از نیم‌رخهای جوّی حاصل از دادههای رادیوسوند محلی و تصاویر متناظر با آنها، ضرایب رگرسیون به‌صورت محلی استخراج میشود. مقادیر متوسط rmse بین نیم‌رخهای دمای حاصل از الگوریتم lsrpr و اندازهگیریهای رادیوسوند برای همه ایستگاههای کشور 43ر3 و برای نیم‌رخ دمای حاصل از الگوریتم مادیس و داده رادیوسوند 66ر4 درجه کلوین به‌دست آمد. همچنین مقادیر پیش‌گفته برای نیم‌رخهای رطوبت به‌ترتیب 27ر1 و 41ر1 گرم بر کیلوگرم به‌دست آمد. نتایج به‌دست آمده نشان داد که منحنیهای هم‌دما و همرطوبت استخراج شده از lsrpr هم‌خوانی مناسبی با اندازهگیریهای رادیوسوند دارند.