کاربرد روش‌های نوین تصمیم‌گیری چند شاخصه در برآورد پتانسیل سیل‌خیزی با تاکید بر عوامل ژئومورفیک (مطالعه موردی: حوضه رودخانه آجرلو چای)

سیلاب از اصلی ترین بلایای طبیعی جهان می باشد. با افزایش شدت و فراوانی رخدادهای سیل، نگرانی های جهانی در خصوص افزایش مرگ و میر و ضررهای اقتصادی ناشی از آن افزایش یافته است. در این مطالعه با هدف تعیین پهنه های سیل خیز، حوضه رودخانه آجرلو چای با استفاده از رویکرد نوین سیستم های تصمیم گیری چند شاخصه و مدل فازی پهنه بندی شده است. در این زمینه از هشت پارامتر طبیعی و انسانی شامل: بارش، کاربری زمین، خصوصیات مورفولوژیک دامنه ها مثل شیب دامنه ها، ارتفاع، شاخص پوشش گیاهی، فاصله از رودخانه های اصلی، تراکم شبکه زهکشی و سنگشناسی برای اجرای مدل استفاده شده است. پس از تولید لایه های عوامل و از بازدید میدانی و تصاویر ماهواره ای به منظور اصلاحات مورد نیاز لایه های تهیه شده استفاده شد. سپس، ازطریق توزیع پرسشنامه و جمع آوری نظریه های کارشناسی با استفاده از روش ahp ، به هر یک از معیارها و زیرمعیارها وزنی اختصاص یافت، سپس از طریق همپوشانی لایه ها در محیط gis و با استفاده از عملگرهای فازی نقشه خطر سیل خیزی تهیه گردید. با توجه به نقشه پهنه بندی سیل خیزی، پهنه های با خطر بسیار زیاد در بالا دست حوضه واقع گردیده اند، این سطوح اغلب شیب بالای 40 درصد، پوشش گیاهی کم تراکم، دامنه های واگرا با پروفیل محدب را تشکیل می دهند. در نقشه پهنه بندی خطر سیل گیری، پهنه های با خطر بسیار زیاد در پایین دست حوضه قرار دارند. این مناطق اغلب نواحی کم شیب، سطوح همگرا با پروفیل مقعر، نواحی پست و حاشیه رودخانه ها را تشکیل می دهند.