ارزیابی اثر ناهنجاری های کره زمین بر دماهای متوسط ماهانه و فصلی ایران

اگر چه وجود یا عدم وجود تغییر اقلیم جای بحث دارد، اما تقریباً همه اقلیم شناسان گرمایش جهانی را به عنوان یک معضل و مخاطره اقلیمی قبول دارند. به دلیل اهمیت این موضوع، پژوهش پیش رو جهت ارزیابی میزان تاثیر گرمایش جهانی بر روی دماهای متوسط، به صورت ماهانه و دوره ای (سرد و گرم) انجام گرفته است. برای انجام این پژوهش از دو دسته داده، داده های دمای 17 ایستگاه سینوپتیک کشور و مقادیر متناظر آن، داده های شاخص ناهنجاری های متوسط دمایی خشکی ها و اقیانوس های کره زمین طی بازه زمانی 60 ساله (2010-1951) میلادی استفاده شده است. جهت انجام این پژوهش از روش همبستگی پیرسون برای محاسبه ارتباط بین داده ها، از روش رگرسیون خطی و پلی نومیال جهت تحلیل روند سری زمانی داده ها، برای نشان دادن پراکندگی مکانی همبستگی بین داده های دمای ایستگاه ها با گرمایش جهانی در سطح کشور از مدل زمین آمار و در نهایت جهت تشخیص معناداری روند تغییر دماها از آزمون ناپارامتری من -کندال استفاده گردیده است. با توجه به نتایج بدست آمده همه ایستگاه های مطالعاتی به غیر از ارومیه و خرم آباد روندی افزایشی در دمای متوسط را تجربه می کنند. بیش ترین تاثیر گرمایش جهانی از ماه آوریل تا اکتبر مشاهده می گردد که در این بین ماه های تابستان نسبت به سایر ماه ها از ضریب همبستگی بالاتری برخوردار بوده و نشان از افزایش دمای متوسط تابستانه دارد. فرآیند ذکرشده در بررسی های تحلیل سری زمانی و تغییر روند دمایی صورت گرفته نیز کاملاً مشهود بوده و تغیر روند صورت گرفته در بیشتر ماه ها کاملاً معنی دار بوده و تغیر در روند دمای متوسط صورت گرفته را تصدیق می کند. نتایج حاصل از تحلیل های رابطه دمای متوسط دوره های سرد و گرم با شاخص ناهنجاری های متوسط دمایی خشکی ها و اقیانوس های کره زمین گویای رابطه معنادار قوی دوره گرمایی نسبت به دوره سرد است. تغیر روند دمایی صورت گرفته در هر دو دوره مطالعاتی براساس نتایج حاصله کاملاً معنادار می باشند.