>
Fa   |   Ar   |   En
   تحلیل تداوم روزهای توفانی شهر زاهدان با استفاده از مدل زنجیره مارکف  
   
نویسنده طاوسی تقی ,ریگی الله بخش
منبع فضاي جغرافيايي - 1396 - دوره : 17 - شماره : 58 - صفحه:131 -148
چکیده    هدف از نگارش این مقاله، بررسی تداوم روزهای توفانی شهر زاهدان بر پایه زنجیره مارکف است. به منظور شناسایی روزهای توفانی، داده های روزانه دید افقی و سرعت باد ایستگاه هواشناسی زاهدان در دوره آماری (1390 -1362) فراهم شد. سپس روزهایی که سرعت باد از آستانه 15 متر در ثانیه فراتر رفته و همچنین میدان دید به کمتر از 1000 متر کاهش یافته بود به عنوان روز توفانی استخراج شدند. بر پایه مدل مارکف، ماتریس های فراوانی روزهای توفانی دیدبانی شده و ماتریس های احتمال انتقال ماهانه، فصلی و سالانه حساب شد. سپس وابستگی روزهای توفانی و غیر توفانی به یکدیگر، به همراه ایستایی و همگنی آن ها آزمون شد و فراوانی روزهای توفانی مورد انتظار، طول دوره روزهای توفانی و غیر توفانی و توالی دوره های توفانی (n) روزه محاسبه شد. داده های دیده بانی شده نشان داد که سال 1386 خورشیدی با 78 روز توفانی و دو سال 1379 و 1372 با 4 روز توفانی، به ترتیب بیشترین و کمترین روزهای توفانی دوره آماری را داشتند. در بررسی فصلی فراوانی روزهای توفانی مشخص شد که بیشینه روزهای توفانی در زمستان (306 روز) و کمینه آن در پاییز (57 روز) رخ داده است. اسفند نیز با 123 روز توفانی و آبان با 8 روز به ترتیب بیشترین و کمترین روزهای توفانی را داشتند. بررسی دوره های توفانی یک تا هفت روزه نشان داد که بیشینه تداوم دوره های توفانی در اواخر زمستان و اوایل بهار و کمینه آن در اواسط پاییز رخ می دهد. بیشینه سرعت باد در زاهدان در سال 1381 با 40 متر بر ثانیه در فصل بهار رسیده است. میانگین روزهای توفانی 4/24 و با انحراف معیار 3/19 برآورد شده است.
کلیدواژه زاهدان، روز توفانی، مدل زنجیره مارکف
آدرس دانشگاه سیستان و بلوچستان, گروه جغرافیای طبیعی, ایران, دانشگاه سیستان و بلوچستان, ایران
پست الکترونیکی allahbakhsh.rigi@yahoo.com
 
   An Analysis of the Continuity of Windy Days by Using Markov Chain Model in Zahedan  
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved